Son Güncelleme: 17 Mart 2024 20:15:45

Ortahisarlı Bekir´in Kitabı

Oktay Ekinci 18 Eylül 2011 - Cumhuriyet

"Trabzon'u ne kadar tanırsın?" diye sorsalar, "çok" der ve eklerdim; "kim bilir kaç kez gittim; tarihinden insanlarına muhteşemdir"...

Ama yanılmışım. Muhteşemliğini "çok az" tanımışım. Şu korkunç "sahil yolu" öncesindeki güzelim balıkçı barınaklarında, tahta ateşine konmuş tenekelerde suyunu salan mezgitleri gazeteye yayarak soğan ekmekle yemiş olsam bile, meğer "hiç" tanımamışım...

Bana bu cehaletimi anımsatan Bekir Gerçek'e şükran borçluyum.

"Başkentin Baş Mahallesi: Ortahisar" kitabını bir solukta okuyunca karar verdim; ilk fırsatta yeniden Trabzon'a gidip, o dünya efendisi insanların yaşadıkları mahalleyle bu kez "yakından tanışma"ya...

Elime kitabını alacağım ve sokak sokak, ev ev, dükkân dükkân gezerek; bir kentin çağlar boyu uygarlığını, insanlarının da bir o kadar "insan"lığını Ortahisarlı Bekir'den dinleyerek tanımanın ayrıcalığını yaşayacağım nasip olursa..

"Trabzon'dur yolumuz"

Kentin 22 semtinin 22 Trabzonlu yazar tarafından kaleme alınmış öykülerini, "Trabzon'dur Yolumuz" adlı 22 kitaplık dizi halinde edebiyatımıza armağan ediyor Heyamola Yayınları. (0216-3711737)

Tam 36 yıl Trabzon'da Mimarlar Odası emektarlığını üstlenen Bekir'in payına da doğduğu, büyüdüğü ve her gidişimde elimden tutup götürdüğü eski evlerinin bulunduğu Ortahisar düşmüş...

Bekir'in "gülmekle ağlamak birlikte paylaşılırdı" dediği bu insancıl semtin konumunu Evliya Çelebi şöyle tanımlamış: "Trabzon Kalesi Boztepe'nin eteğiyle sahil arasında iki büyük kaledir. Üç bölüktür. Birine Aşağıhisar, diğerine Ortahisar, iç kalesine Kule Hisarı derler."

Kitabı okumuyor, yutuyorum. Kentin antik izleriyle birlikte Osmanlı ve Cumhuriyet dönemlerinin kimlikli yapılaşmasını barındıran Ortahisar, ancak bu kadar, bir "şarkı" gibi anlatılabilir...

Zaten Bekir de aynı zamanda müzisyendir. Özgeçmişinde o coşkulu "davulcu"luğundan söz edilmemiş ama eski evlerinde sakladığı tam takım "bateri"sini her seferinde iç geçirerek gösterir ve der ki; "Yıllar önce sen orga geçerek 'Take Five'a başlamıştın, ben de kendimi Joe Morello sanarak solo geçmeye... bir gün yine birlikte çalar mıyız?"

İşte buradan söz... tek koşulum, sadece 60'ların, bilemedin 70'lerin başlarındaki gençliğimizi alıp götüren parçalarla yetinmek... hiçbirisi hâlâ unutulamadı; çünkü aşılamadı...

"Görmüş geçirmiş"ler

Kitaba gelince; yerim olsa bile içindekilerden söz etmeyecektim; yeterli görüp, okumazsınız diye... ama tanımlamadan edemem:

Hem, binlerce yıllık kentin tarihsel serüvenini anımsamak; hem o serüvenin izleriyle buluşmak hem de son yüzyılın ünlü, ünsüz, zengin, fakir ama her yönleriyle Ortahisarlı görmüş geçirmiş insanlarıyla ve elbette Bekir'in çocukluğundan bu yana tanıdıklarıyla kucaklaşmak için, kitabın her sayfası şiir tadında bir belgesel.

Dayanamıyor, Trabzon Lisesi'nin ve "mahalle"nin sevgilisi kimya öğretmeni Memduha (Tuğrul) Hanım için Ortahisarlı şair Ertan Tokinan'ın şiirini aktarmakla yetiniyorum. Karadeniz edebiyatımızın "gülümseten gerçekçiliği"nden bir örnek diyebilir miyiz?

"Memduha öğretmen elinde erlenmayer
Toplamış bizi başına
Alaşımlar, karışımlar, asit, baz
Herkes anlar görünür, kimse anlamaz..."

Yayınlanma Tarihi : 20 Eylül 2011
trabzon´dur yolumuz

Bir kentin yolunu, tarihini, coğrafyasını, denizini, toplumsal hayatını, geçirdiği değişimleri, insan tiplerini, atmosferini, doğa güzelliklerini, unutulan değerlerini, yeme içme kültürünü, gecesini gündüzünü, yazını kışını, folklorunu, eğlence hayatını, daha bin türlü özelliğini, herkes kendince görür. Tarihçi başka, coğrafyacı başka, turizmci başka, asker başka, öğretmen bambaşka bir gözle görür ve kendi bakış açısıyla yazmak ister.

Ama bir yazar-edebiyatçı, kendince bir duyarlıkla yaklaşır kentine. Çevresine gönül gözüyle bakar. Kendisini değişik insanların yerine koyar, onların yüreğiyle de hissetmeye çalışır, öylece yazar... Yazar yazdığı zaman, birçok kimse o yazıda kendi duygularını, düşünüp de söyleyemediklerini bulur. Kendisinden önce yazılmış olanları da anımsamak ister...

Bu düşünceden yola çıkarak, Trabzon'un yirmi iki edebiyatçı yazarı, yine Trabzon'un yirmi iki semtini kaleme alındı. Okurla aynı zamanda buluşan bu yirmi iki kitaplık dizi hem bir ilk olması hem de Trabzon'un son elli yılına tanıklık etmesi ve yazarlarının kente kolektif bir armağanı olması açısından yüksek değer taşımaktadır.

Yayınlanma Tarihi : 7 Eylül 2011

bir kalekapım vardı
adnan taç
trabzon´dur yolumuz 1

1961'de Trabzon'un Akçaabat ilçesinde doğan Adnan Taç, A.Ü.Halkla İlişkiler Bölümünü bitirdi.
1981'de İlk karikatürü yayımlandı. Bir kişisel sergi açtı, birçok ortak ve karma karikatür sergisine katıldı.
1981-1988 arasında "Karadeniz" ve "Kuzey Haber" gazetelerinde karikatürleri yayınlanmaya başlandı.
1988-2002 arasında "Karadeniz" gazetesinde "Taka" mizah sayfasını,
2002-2006 yılları arasında "Taka" gazetesinde "Dalga" mizah sayfasını,
2006-2008 yılları arasında "İlkhaber" gazetesinde "Dalga" mizah sayfasını ve kültür sanat sayfasını hazırladı.

2000-2001 arasında Zigana TV'de "İmge" adlı kültür-sanat programı hazırladı ve sundu.
2004 yılı içerisinde Trabzonlu çizerlerle birlikte "Isırgan" mizah gazetesinin çıkarılmasına öncülük etti.
2006'da "Trabzon Sanat Platformu"nu kurdu ve bu platform üyesi derneklerle yürüttüğü çalışmalar sonucunda Trabzon Sanatevinin kurulmasını sağladı; ilk kurucu başkanı oldu.

2009'da karikatürcü Bülent Sümer ile birlikte, karikatür sanatçısı Ziya Ramoğlu'nun sanat yaşamının anlatıldığı "Karikatürde Bir Ziya" isimli kitabını çıkardı ve aynı ismi taşıyan belgeseli hazırladı.

Yerel ve ulusal birçok gazete ve dergilerde karikatür, yazı ve röportajları yayınlandı. Katıldığı ulusal ve uluslararası yarışmalarda eserleri sergilendi ve albümlere alındı. Bu yarışmalarda toplam 11 ödül aldı.

Uzunca bir süre Trabzon Belediyesi Kültür Araştırma Kurulu üyeliği yaptı.

Aralık 1994 tarihinden bugüne Karikatürcüler Derneği Trabzon Temsilciliğinin başkanlığını, Eylül 2008 tarihinden bugüne Trabzon Sanatevi Derneğinin başkanlığını yapıyor.

Evli ve iki çocuk babası olan Adnan Taç, halen yerel gazetelerde köşe yazarlığını sürdürmektedir.

Yayınlanma Tarihi : 7 Eylül 2011

trabzon´un kalbi meydan
ahmet özer
trabzon´dur yolumuz 2

1946'da 'Trabzon Maçka'da doğdu. Trabzon Lisesini, Fatih Eğitim Enstitüsü Edebiyat Bölümünü bitirdi. Anadolu Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümünde lisans eğitimi gördü. Milli Eğitim Bakanlığına bağlı okullarda 29 yıl öğretmenlik yaptı, 1966'dan bu yana Bilkent Üniversitesi İnsani Bilimler ve Edebiyat Fakültesi Öğretim Görevlisi.

İlk şiiri 1966'da yayımlandı. Sanat yönetmeni olduğu Kültür Sanat ve Edebiyat dergisi Kıyı'da, 1981-2010 sürecinde şiirleri, değişik türdeki ürünleriyle yer aldı. 1997-2001 arası 14 sayı yayımlanan Bilkent Üniversitesi Kültür-Sanat-Edebiyat dergisi 4 Mevsim'in sanat yönetmenliği yaptı.

Araştırma-inceleme, deneme, tanıtım, söyleşi türlerinde pek çok yazısı ile farklı gazetelerde köşe yazıları yayımlandı. Mart/Nisan 2002 tarihli Kültür Sanat ve Edebiyat dergisi, Yom/Sanat'ta yaşamı ve sanatı üzerine özel dosyalar hazırlandı. Pek çok sempozyum, açıkoturum ve panele konuşmacı olarak yer aldı, yurtdışında düzenlenen edebiyat etkinliklerine katıldı. Kıyı dergisinin kurucusu Ahmet Selim Teymur adına senaryosunu yazdığı yayımlanmış bir belgeseli bulunuyor.


    Yayımlanmış Kitapları:

    Şiir
  • Ayrı Beraberlikler, Türkiye Yazıları Yayınları, Ankara, Mart 1981
  • Günle Dokunan, Dayanışma Kooperatifi Yayınları, Ankara, Eylül 1984,
  • Gecenin Kanayan Yerinden, Kerem Yayınları, Ankara, Mart 1987
  • Söyle Yüzüm Tanığımsın, Cem Yayınları, İstanbul, 1990
  • Aşklar Yedeğinde Ömrümüzün, Cem Yayınları, İstanbul, Kasım 1993
  • Aşkın Taçyaprağı, Bilgi Yayınevi, Ankara, Mart 1998
  • Sözümüz Vardı, Bilgi Yayınevi, Ankara, Kasım 2001
  • Bir Şehrin Boynundayız, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul, Ocak 2011

  • Ötekiler
  • Çocuklar Varken, Öykü, Prospero Yayınları, Basım Ankara,1995, 2. Basım Prospero Yayınları, Ankara, 1996, 3. Basım Ankara, 1998, Kültür Bakanlığı Yayınları, 4. Basım İstanbul, Anadolu Sanat Yayınları, 2006
  • Onlarla Yaşadım, İnceleme, Prospero Yayınları, Ankara, 1995
  • Yıldızlar Geceyle Gelir, İnceleme-Araştırma, Karşı Yayınları, Ankara, 1996
  • Atlastan Bir Yeryüzü, Gezi Yazıları, İlkyaz Kitaplığı, Ankara, Mayıs 1996
  • Sordum Söylediler, Söyleşiler, Anadolu Sanat Yayınları, İstanbul,1996
  • Sarkaç, Köşe Yazıları, Güldikeni Yayınları, Ankara Mart 1998
  • Denizin Öptüğü Kent, Köşe Yazıları, Güldikeni Yayınları, Ankara, Şubat 1999
  • Sesimi Rüzgara Verdim, Köşe Yazıları, Güldikeni Yayınları. Ankara, Kasım 1999
  • Yüzün Yeryüzüdür, Köşe Yazıları, Güldikeni Yayınları, Ankara, Kasım 2000
  • Cumhuriyet Şiirimizin Korkusuz ve Coşkulu Şairi Şinasi Özdenoğlu, Yaşamı-Sanatı-Kişiliği (Muzaffer Uyguner'le) Ankara, 2000
  • Bir Uzun Ölüm, Derleme Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara, 2002
  • Sözün Kanatlarında, Araştırma Yazıları-Makaleler-Tanıtmalar, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara, 2002
  • Yolcu Yolun Nereye, Köşe Yazıları, Etikus Yayınları, İstanbul, Ocak 2004
  • Bir Düşün Ardından, Makaleler, Damar Yayınları, Ankara, Kasım 2005
  • Kemençenin Telinden, Köşe Yazıları, Kıyı Dergisi Yayınları, Trabzon, Haziran 2007
  • Yer Değiştiriyoruz Hayatla, Köşe Yazıları, Sarissa Yayınları, İstanbul, Nisan 2008
  • Memleket Şairi Nabi Üçüncüoğlu, Portre, Phoenix Yayınları, Ankara Şubat, 2010, 239s.
  • Çığlık, Köşe Yazıları, Kıyı Dergisi Yayınları, Trabzon, 2011, 159s.
Yayınlanma Tarihi : 7 Eylül 2011

trabzon´un denizden
koparılan kalbi
sotka
ayşe sevim
trabzon´dur yolumuz 3

1952 yılında Ordu'da doğan Ayşe Sevim, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümünü bitirdi.

Uzun yıllar Trabzon müzesinde uzman ve yönetici olarak çalıştı. Trabzon Kültür ve Tabiat Varlıkları Koruma Kurulunda iki ayrı dönem daimi üye olarak görev aldı. Emekli olduktan sonra KTÜ Mühendislik Mimarlık Fakültesi Mimarlık Bölümünde Mimarlık Tarihi derslerine girdi.

Müzecilik ve kültür değerlerinin korunmasına ilişkin çeşitli dergilerde ve yerel gazetelerde yazıları yayımlandı.

Halen Ordu'da yaşıyor.

Yayınlanma Tarihi : 7 Eylül 2011