Trabzon Vilayet Salnameleri
Kudret Emiroğlu
Bütün Doğu Karadeniz İllerinin Tarih Hazinesi Olan Trabzon Salnamelerinin 22 Cildi Çevrimyazı ve Tıpkıbasımla Yayımlandı.
Osmanlı İmparatorluğu döneminde bugünkü bütün Doğu Karadeniz illerinin kapsayarak hepsinin merkezi olan "Trabzon Vilayeti", Vilayât Kanunnamesi'nin gereği olarak "vilayet salnamesi" yayınlamıştı. Vilayetin bütün beldeleri hakkında coğrafi, tarihi, bürokratik, ekonomik ve demografik bilgiler içeren salnameler, Trabzon'da ilki 1869'da sonuncusu 1905'te olmak üzere 22 cilt halinde yayınlanmıştı. Resmi il yıllığı niteliğindeki salnameler, Trabzon Vakfı tarafından yayınlandı.
Trabzon Vilayet Salnamelerinin tamamı, Kudret Emiroğlu tarafından yapılan çevrimyazılarıyla, orijinali Osmanlıca ve Latin alfabesiyle iki taraflı olarak, şamua kâğıda ve bez ciltli olarak bastırılmıştır.
Bugünkü Trabzon, Giresun ve Ordu illeri içeren Trabzon Sancağı, Samsun ilini içeren Canik Sancağı, Gümüşhane ilini içeren Gümüşhane Sancağı ve 1878 yılında Rusya tarafından işgal edilene kadar merkezi Batum olan, bu tarihten sonra merkezi Rize'ye taşınan ve bugünkü Rize ve Artvin illerini içeren Lazistan Sancağı'ndan oluşan Trabzon Vilayeti'ne bağlı bütün beldelerin tarih ve coğrafya bilgileri yanında, idari gelişimleri, yani ne zaman kaza veya nahiye oldukları, atanan ve seçimle gelen yöneticileri, belediye teşkilatının kuruluşu, sanayi ve ticaret odaları, mahkeme ve okulları, kısaca isimleri ile bütün çalışanlarının adlarını içermektedir. Böylece, dedeleri herhangi bir görevde bulunmuş olan hemşerilerimiz onların adlarını, görev sürelerini, rütbe ve nişanlarını salnamelerde görebilirler.
Özellikle nüfus ve okullaşmaya, yol ve ulaşım bilgilerine önem verilen Salnamelerde beldelerde bulunan medrese, cami, hamam, çeşme, han, vb bütün yapıların dökümü, pazar mahalleri ve uzaklık cetvelleriyle üretim istatistikleri yer almaktadır. Bazı ciltlerde asar-ı atika (antika/tarihi eser ve anıtlar) üstünde durulurken, bazılarında verilen maden imtiyazlarına, bazılarında yatırlara ve kutsal sayılan mevkilere önem verilmiş, bir diğer ciltte ise örneğin tütün üretimi üstünde durulmuştur. İlk cildi 112 sayfa olan salnameler gittikçe geliştirilmiştir ve son 22. cildi 462 sayfadır. Vilayetin bütçesi, kazaların vergi ve üretimleri, evlenme, pasaport ve seyahatten suç istatistiklerine kadar verilen bilgiler de yıllar içinde çeşitlenmektedir.
Vilayet Salnameleri, Osmanlı devletinin Tanzimat sonrası modernleşme zihniyetinin sonucu olarak yayınlanmışlardır ve bu dönüşümü de yansıtmayı amaçlamaktadırlar. İlk kez 1864'te çıkartılmış olan Vilayât Kanunnamesi gereği vilayetlerde matbaalar kurulmuş ve vilayet gazeteleri ile birlikte salnameler yayınlanmıştır. Trabzon Vilayeti'nde de 1869'dan sonra gerek kamu kurumlarında gerek eğitimde ve yönetim anlayışında yaşanan değişiklikleri 22 cilt boyunca izlemek ve 36 yıl boyunca yaşanan toplumsal gelişimi gözlemlemek mümkündür. Aralık 1993'te yayınlanan 1871 tarihli 3 ve Ocak 1994'te yayınlanan 1872 tarihli 4. ciltte olduğu gibi, bazı ciltlerde ek olarak vilayet haritası bulunduğu gibi, son ciltler de üretim ve yol haritaları yanında fotoğraflarla da süslenmiştir.
Trabzon Basını
Hüseyin Albayrak
4 cilt, Binlerce Resim, Belge, 2810 sayfa, 321 Biyografi. Yöre Kültürüne Işık Tutan Eser. Türkiye'de En Geniş İl Basını
- 1. Cilt : Batum, Rize, Gümüşhane, Trabzon, Giresun, Ordu ve Samsun Basını (1869 - 1928)
- 2. Cilt : Trabzon Basınında Gazeteler (1929 - 2009)
- 3. Cilt : Trabzon Basınında Dergiler, Bültenler ve Tanıtım Yayınları (1929 - 2009)
- 4. Cilt : Trabzon Basınında Gazeteciler ve Yazarlar (1869 - 2009)
KİTAB-I HİKMET
Subutay Hikmet Karahasanoğlu
Cumhuriyet dönemi ilk kuşağının en önemli şairi Subutay Hikmet Karahasanoğlu'nun tüm şiirleri, anıları ve yapıtlarından oluşan Yaşar Miraç tarafından hazırlanan KİTAB-I HİKMET isimli kitap TRABZON VAKFI yayınları arasındaki yerini almıştır.
Trabzon'da Baro Başkanlığı, Spor Kulübü Başkanlığı, gazetelerde sanat sayfaları yönetmenliği yapıp siyasi yaşama etkin biçimde katılan Trabzon'un toplumsal kültürel yaşamının tabii ve bir o kadar da öncü bir öğesi olan Subutay Hikmet'in (1925-2006), insan sevgisi ve saygısıyla iç içe geçen şiir sevgisi onun için bir yaşam biçimiydi.
Kitab-ı Hikmet'te Subutay Hikmet'in şiirinin Yaşar Miraç tarafından yapılan bir değerlendirmesini, hayat hikayesini, şairin sağlığında yayınladığı şiir kitapları ile ilk kez bu kitapta bir araya gelen diğer şiirlerini ve hakkında yazılanlardan kısa bir seçme ile Subutay Hikmet kaynakçasını bulacaksınız.
karikatürde bir ziya
Adnan Taç, Bülent Sümer
Ziya Ramoğlu
1932 Yılında Trabzon'un Of ilçesinde doğdu. Sanatçının Akademik kariyeri 1950'li yıllarda İstanbul Güzel Sanatlar Akademisi'ndeki derslere sınavla konuk öğrenci olarak katılmasıyla başlar. İlk karikatürü 1956 yılında Dolmuş dergisinde ve desenleri Varlık dergisinde yayımlandı. Aynı yıllarda Mizah dünyasına ilk adımını Trabzon'da açtığı "Karikatür Denemeleri" adlı sergiyle attı. Paris'deki Ecole ABC'de dessin adlı sanat okulundan 1959 yılında almış olduğu burs ile kariyerinde yeni bir dönem başladı. Okul aracılığı ile Fransız basınında çalışmak üzere Paris'e davet edilmiş ancak 27 Mayıs Askeri müdahalesi nedeniyle Fransa'ya gidememiştir.
Sanatçının profesyonel kimliği zamanın en popüler dergisi olan Hayat ile 1960'lı yıllarda yaptığı çalışmalarla başladı. Uluslararası ödüller, yurt içi yurt dışı kişisel sergilerle devam eden sanat yaşamına bir ilk olan ve 1971 yılında Baştur Turizm şirketi'nin Gazeteciler Cemiyeti yararına düzenlediği Akdeniz limanlarını kapsayan gezisi nedeniyle "Büyük Ankara Gemisi"nde açtığı "Yüzen Sergi" ile farklı bakış açıları kattı. 1975 Yılında türünün ilki olan Pembe mizah türünde "Parola Aşk" adlı karikatür kitabını çıkardı. Newyork'daki karikatür ajansı "Rothco Cartoons Inc" ile yaptığı sözleşme ile 1978 yılında Uluslararası kimlik kazandı. Karikatürleri dünya basınının en saygın gazete ve dergilerinde yayımlandı. Bu çalışmalar 1980'li yıllarının sonuna kadar sürdü. 50 yılı aşkın bir süreden beri profesyonel sanat yaşamını güzel sanatların Resim, fotoğraf, karikatür dallarında sürdürdü.