Kitaplar
Abdülvahap Hayri (2008), İktisadî Trabzon, haz. Melek Öksüz, Serander Y., Trabzon [1913].
Acherson, Neal (2001), Karadeniz, çev. Kudret Emiroğlu, T. İş Bankası Y.
Ahmet Şerif (1999), Anadolu’da Tanin, haz. Mehmed Çetin Börekçi, TTK Y., Ankara.
Ainsworth, William Francis (1840), Travels and Researches in Asia Minor, Mesopotamia, Chaldea and Armenia II, Londra.
Akbal, İsmail (2008); Milli Mücadele Döneminde Trabzon’da Muhalefet, Serander Y., Trabzon.
Akbulut, Ömer (1953), Trabzon Kitabeleri, İstanbul.
Akbulut, Ömer (1955), Trabzon: Cumhuriyetten Evvel Tarih ve Valiler, Cilt 1, Trabzon, İstikbal Matbaası.
Akbulut, Ömer (1963), Sümela.
Akbulut, Ömer (1970), Trabzon Meşhurları Bibliyografyası, Ankara.
Aksamaz, Ali İhsan (2000), Laz Aydınları ve Sorumluluk, Sorun Yayınları.
Aksamaz, Ali İhsan (2003), Doğu Karadeniz’de Resmi İdeolojiler Kuşatması, Belge Yayınları, İstanbul.
Alap, Cevdet (2008), Bir Ömür Bir Şehir, haz. Hikmet Aksoy, Trabzon Gazeteciler Cemiyeti Y., Trabzon.
Albayrak, Hüseyin vd. (1997), Trabzon Yıllığı 97, Yayın No: 52, Trabzon Belediyesi Kültür Yayınları, Trabzon.
Albayrak, Hüseyin (1997), Tarih İçinde Trabzon Lisesi, Trabzon Liselerinden Yetişenler Derneği Y., Trabzon.
Albayrak, Hüseyin (1998a), Trabzon Orta Hisar ve Çevresi, Ankara.
Albayrak, Hüseyin (1998b), Kuruluşunun 100. Yılında Cudibey İlkokulu, Trabzon.
Albayrak, Hüseyin (1998c), Trabzon İskender Paşa Külliyesi, Ankara.
Albayrak, Hüseyin (2008), Trabzon Milli Eğitim Tarihi, C. 1, Trabzon Valiliği İl Milli Eğitim Müdürlüğü Y., Trabzon.
Albayrak, Hüseyin (2008), Trabzonlu Meşhurlar Ansiklopedisi, Vadi Y., Ankara.
Albayrak, Hüseyin (2010a), Trabzon’da İki Tarihi Mekan Çarşı Camii – Pazarkapı Camii ve Çevresi, Trabzon Belediyesi Y., İstanbul.
Albayrak, Hüseyin (2010b), Dünden Bugüne Trabzon Basını, Trabzon İli ve İlçeleri Eğitim, Kültür ve Sosyal Yardımlaşma Vakfı, Ankara.
Altınay, Ahmet Refik (1992), Kafkas Yollarında, haz. İbrahim Demirci, Önü Y., Ankara.
Anabolu, Mükerrem (1969), Trabzon’daki Bizans Çağı Yapıları, İTÜ Mimarlık F., İstanbul.
Arif Cemil (1997), I. Dünya Savaşında Teşkilat-ı Mahsusa, Arba Y., İstanbul.
Arslan, Mithat Kerim; Hikmet Öksüz (haz.) (2002), Trabzon ve Çevresi Tarih-Dil-Edebiyat Sempozyumu 3-5 Mayıs 2001, C I-II, Trabzon Valiliği İl Kültür Müdürlüğü Y., Trabzon.
Arslan, Mithat Kerim; Hikmet Öksüz, Veysel Usta (haz.) (2011), Uluslararası Trabzon ve Çevresi Kültür ve Tarih Sempozyumu 16-18 Mayıs 2006, C I-II, Türk Ocakları Trabzon Şubesi Y., Trabzon.
Arslan, Murat (2005), Arrianus’un Karadeniz Seyahati (Arriani Periplus Ponti Euxini), Odin Y., İstanbul, 2005.
Atakan, Işık (2010), Geçmişten Günümüze Trabzon’da Müziki.
Azcan, İbrahim (2003), Türk Modernleşmesi Sürecinde Trabzon Halkevi, Serander Y., Trabzon.
Bal, Mehmet Akif (2004), Hatıralarda Trabzon’un Yakın Tarihi (1860-1950), Trabzon.
Bal, Mehmet Akif (2007), Trabzonlu Ünlü Simalar ve Trabzon’un Ünlü Aileleri, İstanbul.
Balcıoğlu, Mustafa (2000), İki İsyan Koçgiri Pontus Bir Paşa Nurettin Paşa, İstanbul, Nobel Yayın Dağıtım, İstanbul.
Barkley, Henry C. (1891), A Ride Through Asia Minor and Armenia, Londra.
Başman, Murat (2011), Kentin Odağında Bir Uzunsokak, Heyamola Y., İstanbul.
Bıjışkyan, P. Minas (1969), Karadeniz Kıyıları Tarih ve Coğrafyası, çev. Ter. Hrand D. Andreasyan, İstanbul.
Bilgin, Mehmet (2006), Doğu Karadeniz’de Bir Derebeyi Ailesi Sarıalizadeler (Sarallar), Serander Y., Trabzon.
Bostan, Hanefi (2002), XV-XVI. Asırlarda Trabzon Sancağında Sosyal ve İktisadi Hayat, TTK, Ankara.
Brendemoen, Bernt (2001), The Turkish Dialects of Trabzon, C. 1-2, Faculty of Arts, University of Oslo, Oslo.
Bryce, James (1876), Transcaucasia and Ararat: Being notes of A Vacation Tour in the Outumn of 1871, Londra.
Bryer, A. A. ve David Winfield (1985), The Byzantine Monuments and Topography of the Pontos, Washington D. C., 1985.
Bryer, Anthony vd. (2002), The Post-Byzantine Monuments of the Pontos, A Source Book, Ashgate Variourum Collected Studies Series: CS707, UK.
Curtis, William Eleroy (1911), Around The Black Sea-Armenia, Caucasus, Circassia, Daghestan, The Crimea, Roumania, Hodder & Stoughton, New York.
Çadırcı, Musa (1991), Tanzimat Döneminde Anadolu Kentlerinin Sosyal ve Ekonomik Yapıları, TTK Y., Ankara:
Çapa, Mesut (2012), “Trabzon Ticaret Mektebi”, Uluslararası Karadeniz İncelemeleri Dergisi, Sayı: 12, Bahar, s. 133-142.
Çapa, Mesut ve Veysel Usta (1997), Cumhuriyetin İlk Yıllarında Trabzon Vilayetiyle Yazışmalar, Derya Kitabevi Y., Trabzon.
Çapa, Mesut ve Rahmi Çiçek (2004), Yirminci Yüzyıl Başlarında Trabzon’da Yaşam, Serander Y., Trabzon.
Çiçek, Rahmi (2011), İstikbal Gazetesine Göre Trabzon’da Belediye ve Belediyecilik (1919-1925), Serander Y., Trabzon.
Çulfaz, Mustafa (2007); Anadolu’nun İlk Tıp Gazetelerinden Hekim, Serander/Trabzon Tabip Odası Y., Trabzon.
Danişmed, İsmail Hami (1971), İzahlı Osmanlı Tarihi Kronolojisi, Türkiye Y., İstanbul.
Demircioğlu, Sezgin ve Nazım Kuruca (2008), Trabzon Eyaleti ve Kırım Harbi, Trabzon Belediyesi, Trabzon.
Deyrolle, Théophile (t.y.), 1869’da Trabzon’dan Erzurum’a Seyahat, çev. Reşad Ekrem Koçu, Çığır Kitabevi, İstanbul.
Duman, Önder (2002), I. Dünya Savaşı Sırasında Orta ve Doğu Karadeniz Bölgesinde Ermeni Terör Faaliyetleri, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sosyal bilimler enstitüsü Tarih Anabilim Dalı, Samsun, Yüksek Lisans Tezi.
[Eldem], Halil Edhem (2001), Trabzon’da Osmanlı Kitabeleri, haz. İsmail Hacıfettahoğlu, Trabzon Belediyesi Kültür Y., Trabzon.
Emin Hilmi [1876], Divan-ı Hilmi ve Münşeat, Trabzon Vilayet Matbaası, 1293.
Emin Hilmi (2009), Şair-i Mahir Trabzonî Emin Hilmi Efendi, Hayatı, Edebi Kişiliği, Eserleri ve Divanı, haz. Ahmet Hilmi İmamoğlu, Serander Y., Trabzon.
Emir, Osman (2011), Prehistorik Dönemden Roma Dönemine Kadar Trabzon ve Çevresi, Serander Y., Trabzon.
Emiroğlu, Kudret (1989), Trabzon Maçka Etimolojik Sözlüğü, İstanbul.
Emiroğlu, Kudret ve A. Cemal Saydam, Nihal K. Çevik (1989), Hamsi Kurban O Göze, Deniz, Tarih ve Mutfak Kültürü, Heyamola Y., İstanbul.
Emiroğlu, Kudret (1989), Okludere, Heyamola Y., İstanbul.
Emiroğlu, Kudret (2012), Trabzon Vilayet Salnameleri Dizini, Trabzon İli ve İlçeleri Eğitim Kültür ve Sosyal Yardımlaşma Vakfı, Ankara.
Erciyas, Deniz Burcu (2006), Wealth, Aristocracy and Royal Propaganda under the Hellenistic Kingdom ot the Mithridates, Brill, Leiden-Boston.
Evliya Çelebi b. Derviş Mehemmed Zılli (1999), Evliya Çelebi Seyahatnamesi, Zekeriya Kurşun, Seyit Ali Kahraman, Yücel Dağlı, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul, C. II.
Eyice, Semavi (1970), Trabzon, Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu, İstanbul.
Fallmerayer, Jakob Philip (2002), Doğu’dan Fragmanlar, çev. Hüseyin Salihoğlu, İmge Y., Ankara.
Fallmerayer, Jakob Philip (2011), Trabzon İmparatorluğunun Tarihi, çev. Ahmet Cevat Eren, haz. Celalettin Yavuz, İsmail Hacıfettahoğlu, TTK, Ankara.
Finlay, George (1851), The History of Greece from its Conquest by the Turks and of the Empire of Trebizond 1204-1461, William Blackwood and Sons, Edinburgh and London.
Gazioğlu, Gültekin (2010), Roman Gibi Anılar, Eğitim-Sen Yayınları.
Gedikoğlu, Haydar (2008), Doğu Karadeniz Masallar Öyküler Söylenceler Destanlar, Serander Yayıncılık, Trabzon.
Gerçek, Bekir (2011), Başkentin Baş Mahallesi, Heyamola Y., İstanbul.
Gibbons, Herbert Adams (1916), The Foundation of the Ottoman Empire, Oxford, Clarendon Press.
Goloğlu, Mahmut (1973), Anadolu’nun Milli Devleti Pontus, Ankara.
Goloğlu, Mahmut (1973), Trabzon Tarihi Fetihten Kurtuluşu Kadar 1975 [ikinci b.: Serander Y., Trabzon, 2000; üçüncü b.: 2013, haz. Veysel Usta, Ayşe Goloğlu Soyer].
Günaydın, Nurgül (Der.) (2014), 61 Başarı Öyküsü, 2 c., Günebakış Yayınları.
Hamamizade İhsan (1928), Hamsiname, Sebat Matbaası, İstanbul.
Hamamizade İhsan (1972), Hamsiname, haz. Orhan Hamamioğlu, İstanbul.
Hamamizade İhsan (2007), Hamsinâme, Küçük Balığın Büyük Öyküsü, haz. Burhan Sayılır, Murat Babuçoğlu, Phoenix Y., Ankara.
Hamamizade İhsan (1947), Trabzon’da İlk Kitapçı Kitabi Hamdi Efendi ve Yayınları, İstanbul.
Hamilton, W. J. (1842), Researches in Asia Minor, Pontos and Armenia, John Murray, Londra.
Herodotos (1983), Herodot Tarihi, çev. Müntekim Ökmen, Remzi Y., İstanbul, 1983.
Horuluoğlu, Şâmil (t.y.), Trabzon ve Çevresinin Tarihi Eserleri, Ankara.
Horuluoğlu, Şâmil (1992), Trabzon ve Çevresinin Tarihi Eserleri, Ankara: Er Ofset Matbaacılık.
Hüseyin Kazım Kadri (1991), Hatıralarım, ed. İsmail Kara, İletişim Y., İstanbul.
Işık, Adem (2001), Antik Kaynaklarda Karadeniz Bölgesi, TTK Y., Ankara.
İmamoğlu, Abdülvahit (2015), Köprübaşı Yöresinde Yetişen Medrese Alimleri ve Din Eğitimine Katkıları, Trabzon Büyükşehir Belediyesi, Trabzon.
İmamoğlu, Ahmet Hilmi (haz.) (2009), Şâir-i Mâhir Trabzonî Emin Hilmi Efendi, Hayatı, Edebi Kişiliği, Eserleri ve Divanı, Serander Y., Trabzon.
İnan, Kenan (2013), Mahmiye-i Trabzon Mahallâtından Onyedinci Yüzyıl Ortalarında Trabzon’da Sosyal ve İktisadi Hayat, Trabzon Belediyesi Kültür Y., Trabzon.
İsen, Mustafa ve Rıdvan Canım (1989), Hamamîzâde İhsan Hayatı Eserleri ve Divanı, Kültür Bakanlığı, Ankara.
Kansız, İsmail (ed.) (2010), Trabzon Kent İçi Kültür Varlıkları Envanteri, Trabzon Kültür ve Turizm Md. Y., Trabzon.
Karabacek, J. Von (1918), Abendländische Künstler zu Konstantinopel.
Karabekir, Kazım (1988), İstiklal Harbimiz, Merk Y., İstanbul.
Karadenizli, Kemal (1954), Trabzon Tarihi, Trabzon İlini Kalkındırma Cemiyeti, Ankara, 1954.
Karagöz, Rıza (2009); Karadeniz’de Bir Hanedan Kurucusu Haznedarzade Süleyman Paşa, Etüt Y., Samsun.
Karpuz, Haşim (1990), Trabzon, Kültür Bakanlığı Y., Ankara, 1990.
Kefeli, Yakov (2013), Anılar (1916-1919), çev. Erdoğan Altınkaymak, ed. Çolpan Zaripova Çetin, TTK Y., Ankara.
Keleş, V. (2003), Sinop Gümüş Sikkeleri, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Arkeoloji Anabilim Dalı, Erzurum, basılmamış doktora tezi.
Khoniates, Niketas (1995), Historia (Ionnes ve Manuel Komnenos Devirleri), çev. Fikret Isıltan, TTTK Y., Ankara, 1995, s. 22.
Kırzıoğlu, Fahrettin (1976), Osmanlılar’ın Kafkas-Elleri’ni Fethi (1451-1590), Atatürk Üniversitesi Y., Ankara.
Kinneir, John MacDonald (1818), Journey Through Asia Minor, Armenia, and Koordistan, in the Years 1813 and 1814, Londra.
Klaviyo (t.y.), Timur Devrinde Kadis’ten Semerkand’a Seyahat, çev. Ömer Rıza Doğrul, Kanaat Kitabevi.
Komnena, Anna (1996), Alexiad (Anadolu ve Balkan Yarımadası’nda İmparator Alexios Komnenos Devri) Malazgirt Sonrası, çev. Bilge Umar, Inkilap Kitapevi, İstanbul.
Ksenophon (1974), Anabasis, Onbinlerin Dönüşü, çev. Tanju Gökçöl, Hürriyet Y., İstanbul.
Küçüker, Yüksel (2010), Trabzon Tarihi Bibliyografyası, Serander Y., Trabzon.
Lowry, Heath W. (1981), Trabzon Şehrinin İslamlaşması ve Türkleşmesi 1461-1583, Boğaziçi Üniversitesi Y., İstanbul.
Lynch, Harry Finnis Blosse (1901), Armenia: Travels and Studies, Londra.
Madsen, Jesper Majborn (2009), Eager to Be Roman, Greek Responce to Roman Rule in Pontus and Bithynia, Duckworth, Londra.
McGing, B. C. (1986), The Foreign Policy of Mithridates VI Eupator King of Pontus, Leiden EJ Brill.
Meeker, Michael E. (2005), İmparatorluktan Gelen Bir Ulus Türk Modernitesi ve Doğu Karadeniz’de Osmanlı Mirası, çev. Tutku Vardağlı, İstanbul Bilgi Üniversitesi Y., İstanbul.
Mehmed Aşıkî (2007); Menâzırü’l-Evâlim, haz. Mahmut Ak, Türk Tarih Kurumu, Ankara.
Miller, William (1926), Trebizond The Last Greek Empire, Londra [Türkçesi: Son Trabzon İmparatorluğu, çev. Nurettin Süleymangil, Heyamola Y., İstanbul, 2007].
Millet, Gabriel ve Rice, D. Talbot (1936), Byzantine Painting at Trebizond, Academie Des Inscriptions at Belles-Lettres ve University of London.
Mintslov, S. P. (2008), Rus İşgal Komutanı S. P. Mintslov’un Günlüğü, çev. Enver Uzun, Trabzon.
Nemlioğlu, Candan (2005), Görsel Belgelerle Trabzon Panel ve Tablolar (Yağlıboya-Suluboya-Karakalem) Gravür ve Litografiler 1461-1914, Trabzon Araştırmaları Merkezi Vakfı, İstanbul.
Nemlioğlu, Candan (2008), Trabzon’un Abidevi Eserlerinden Kostaki Köşkü, Nöbetçi Y., İstanbul.
Odabaşıoğlu, Cumhur (1991), Trabzon Kaynakçası, Trabzon Belediyesi Kültür Y., Trabzon.
Oransay, Gültekin (1969), Osmanlı Devletinde Kim Kimdir?, Küğ Y., İstanbul.
Orhanoğlu, Hayrettin (2011), Sessizliğin Karanlığında Kemeraltı, Heyamola Y., İstanbul.
Öksüz, Hikmet; Veysel Usta; Atilla Bölükbaşı (2011), Trabzon’da Spor, Trabzon, 2 cilt.
Özbay, Kemal (1981), Türk Asker Hekimliği Tarihi ve Asker Hastaneleri, İstanbul, C. 3.
Özdiş, Hamdi (2008), Taşrada İktidar Mücadelesi: II. Abdülhamid Döneminde Trabzon Vilayetinde Eşraf Siyaset ve Devlet, 1876-1909, Hacettepe Ünv. Sos. Bil. Enst., Ankara, Yayımlanmamış doktora tezi.
Özer, Ahmet (2011), Trabzon’un Kalbi Meydan, Heyamola Y., İstanbul.
Panaret (2004), Panaret’in Trabzon Tarihi, haz. A. Hahanov, çev. Enver Uzun, Trabzon.
Pausanias (1964), Description of Greece, çev. W. H. S. Jones, Loeb, Londra.
Pınar, İlhan (1998), Alman Gezginlerin Gözüyle 19. Yüzyıl Anadolu Kentleri (Manisa, Edirne, Kütahya, Ankara, İstanbul, Trabzon, Antalya, Diyarbakır, Konya, İzmir), Akademi Kitabevi, İzmir.
Price, S. R. F. (2004), Ritüel ve İktidar Küçük Asya’da Roma İmparatorluk Kültü, çev. Taylan Esin, İmge Kitabevi Yayınları, Ankara.
Procopius (1971), Buildings, VII, çev. H. B. Dewing, Glanville Downey, William Heinemann LTD, Londra, Harvard U.P., Cambridge.
Ramber, Lui (t.y.), Gizli Notlar, çev. Niyazi Ahmet Banguoğlu, Tercüman Y., İstanbul.
Rice, David Talbot ve Steven Runcimen (1967), The Paintings of Hagia Sophia, Trebizond, Faculte de philosophie, Departement de l'histoire de l'art, Beograd.
Rice, David Talbot (1968), The Church of Hagia Sophia at Trebizond, Edinburgh.
Sağlam, İbrahim (1995), Uçmayan Yol Tanjant Trabzon’da Bir İbret Serüveni, Yunus Yayıncılık, Trabzon.
Salname-i Nezaret-i Maarif-i Umumiye (1316), Matbaa-i Amire, Darü’l-hilafet.
Sandwith, Humphry (1856), A Narrative of the Siege of Kars, Londra.
Sarıcaoğlu, Beyhan (2011), Trabzon Mimarlık ve Sanat Tarihi Literatürü: Bibliyografya, Dizin ve Değerlendirme, KTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü Mimarlık Anabilim Dalı, Trabzon, Yüksek Lisans Tezi.
Sayıl, Mustafa Kemal (2011), Trabzon’a Işık Tutan Anılar, haz. Mehmet Akif Bal, Trabzon Kitaplığı, İstanbul.
Selçuk, Sadi (1955), Hayatımın Önemli Noktalarından Esaretin Acı Hatıraları ve 37. Kafkas Fırkasının Trabzon’u Düşmandan İstirdadı Kurtuluş, Ülkü Basımevi, Konya.
Serdar, Murat (2008), 18. Yüzyılın İlk Yarısında Kuzey Seferlerinde Trabzon Eyaleti’nde Güvenlik, Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Trabzon.
Sevim, Ayşe (2011), Trabzon’un Denizden Koparılan Kalbi: Sotka, Heyamola Y., İstanbul.
Seyalioğlu, Seyit Bilal (1953), Damla, Trabzon.
Sırrı Paşa (2011), Mektubat-ı Sırrı Paşa, İstanbul, 1303 (haz. Ahmet Karaçavuş, Serander Y., Trabzon).
Smith, Eli Smith (1833), Researches of the Rev. E. Smith and H. G. H. Dwight in Armenia Including A Journey Thorough Asia Minor, and into Georgia and Persia with A Vsit to the Nestorian and Chaldean Chiristians of Oormiah and Salmas, C. II, New York, 1833.
Solakzade (1989), Solakzade Tarihi, haz. Vahid Çabuk, Kültür Bakanlığı Y., Ankara.
Sorgun, Taylan (1997), Halil Paşa İttihat ve Terakki’den Cumhuriyet’e Bitmeyen Savaş, Kamer Y., İstanbul.
Southgate, Horatio (1840), A Narrative of a Tour Through Armenia, Kurdistan, Persia and Mesopotamia, Londra.
Strabon (1987), Coğrafya Anadolu (Kitap XII, XIII, XIV), çev. Adnan Pekman, Arkeoloji ve Sanat Y., İstanbul.
Succi da Verica, Tarsicio (1973), Trebisonda, Porta d'Oriente, İstanbul.
Sümer, Faruk (1972), Oğuzlar (Türkmenler) Tarihleri, Boy Teşkilatı, Destanları, Ankara Üniversitesi DTCF Y., Ankara.
Şakir Şevket (2001), Trabzon Tarihi, haz. İsmail Hacıfettahoğlu, Trabzon Belediyesi Y., Trabzon.
Tacitus (1942), The Histories, The Modern Library edition of Church and Brodribb’s, 1942.
Taç, Adnan (2011), Bir Kalekapım Vardı, Heyamola Y., İstanbul.
Tarakçıoğlu, Mustafa Reşit (2008), Hayatı, Hatıratı ve Trabzon’un Yakın Tarihi, haz. Hikmet Öksüz, Veysel Usta, Serander Y., Trabzon.
Tafur, Pero (1926), Travels and Adventures, 1435-1439, çev. M. Letts, Londra.
Tournefort, Joseph de (2005), Tournefort Seyahatnamesi, ed. Stefanos Yerasimos, çev. Teoman Tunçdogan, II. Kitap, İstanbul.
Tozer, Henry Fanshawe (1881), Turkish Armenia and Eastern Asia Minor, Longmans, Green and Co., Londra.
Trabzon Vilayeti Salnameleri 1869-1904, haz. Kudret Emiroğlu, Trabzon İli ve İlçeleri Eğitim, Kültür ve Sosyal Yardımlaşma Vakfı, Ankara, Cilt 1-22 + Dizin, 1993-2012.
Tuluk, Ömer İskender, Halil İbrahim Düzenli (2010), Trabzon Kent Mirası Yer-Yapı-Hafıza, Klasik Y., İstanbul, 2010.
Türk Deniz Ticareti Tarihi Sempozyumu IV (2012), Karadeniz Teknik Üniversitesi Y, Trabzon.
Ulansey, David (1998), Mitras Gizlerinin Kökeni, çev. Hüsnü Ovacık, Arkeoloji ve Sanat Yayınları, İstanbul.
Umur, Hasan (1949), Of ve Of Muharebeleri, İstanbul.
F. J. Uspenskij, V. V. Beneshevich (1927), Vazelonskie Akty - Actes de Bazélon: Matériaux pour servir à l’histoire de la proriété rurale et monastique à Byzance aux XIII-XV siécles, Leningrad.
Uspenski, F. İ. (2003), Trabzon Tarihi (Kuruluşundan Fethine Kadar), çev. Enver Uzun, Trabzon.
Usta, Veysel (1999), Anabasis’ten Atatürk’e Seyahatnamelerde Trabzon, Serander Y., Trabzon.
Usta, Veysel (2005), Arşive Yansıyan Belgelerle Trabzon’da Atatürk Sevgisi, Trabzon Belediyesi, Trabzon.
Usta, Veysel ve Hikmet Öksüz ve Kenan İnan (2009), Trabzon Ticaret ve Sanayi Odası Tarihi 1884-1950, Trabzon Ticaret Odası Y., Trabzon.
Uzun, Enver (2008), İşgal Yıllarında (1916-1917) Trabzon'da Rus Askeri Gazetesi Voenniy Listok, Eser Ofset Matbaacılık, Trabzon.
Uzun, Enver (2009), Rus Hesabatlarında Trabzon (1916-1918), Mor Taka Y., Trabzon.
Walpole, Frederick (1851), The Ansayrii and the Assassins: With Travels in the Further East in 1850 to 1851, Including A Visit to Nineveh, C. II, Londra.
Yanıkoğlu, Bilal Aziz (1943), Trabzon ve Havalisinde Toplanmış Folklor Malzemesi, Kenan Matbaası, İstanbul.
Yazıcı, Mustafa (1995), Osmanlı Dönemi On Meşhur Trabzon Valisi, Akyazı Belediyesi.
Yazıcı, Mustafa (2002), Trabzon Ayasofya Cami-i Şerifi, Trabzon.
Yılmaz, Özgür (2006), Batılı Seyyahlara Göre Trabzon (1808-1878), KTÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Anabilim Dalı, Trabzon, Yüksek Lisans Tezi.
Yılmaz, Özgür (2014), Tanzimat Döneminde Trabzon, Libra Y., İstanbul.
Yüksel, Murat (1989), Türk Edebiyatında Hamsi, Trabzon Kültür ve Turizm Derneği, Trabzon.
Zehiroğlu, Ahmet Mican (2000), Antik Çağlarda Doğu Karadeniz, Çiviyazıları Y., İstanbul.
Zosimus (1814), New History, Green and Chaplin, Londra.
Makaleler
Açık, Turan (2014), “Mahalle ve Cami: Osmanlı İmparatorluğu’nda Mahalle Tipleri Hakkında Trabzon Üzerinden Bir Değerlendirme”, OTAM, 35/Bahar, s. 1-39.
Akarca, Halit Dündar (2014), “İlmî İşgal: Rus Bilim Adamlarının Trabzon ve Civarında Birinci Cihan Harbi’nde Gerçekleştirdikleri Arkeolojik Faaliyetler”, Uluslararası Karadeniz İncelemeleri Dergisi, Sayı: 17, Güz, s. 21-30.
Aksoy, Volkan (2014), “Kurtuluş Sonrası Trabzon Muhacirlerine Yapılan Yardımlar ve Bölgenin İçinde Bulunduğu Durum”, Uluslararası Karadeniz İncelemeleri Dergisi, Sayı: 17, Güz, s. 113-134.
Albayrak, Hüseyin (1993), “Tarihe Karışan Gülbahar Hatun İlkokulu”, Trabzon, Trabzon İli ve İlçeleri Eğitim, Kültür ve Sosyal Yardımlaşma Vakfı, Aralık, Sayı: 7, s. 28-33.
Alkan, Necmettin (2007), “Alman Seyyahların Hatıratlarında Gümüşhane ve Çevresi”, KTÜ Ulusal Karadeniz Tarihi Sempozyumu, Cilt 1, Trabzon, s. 611-624.
Alkan, Necmettin (2010), “Avrupalı Seyyahların Tasvirlerinde Gümüşhane ve Çevresi”, History Studies, V. 2/I, s. 82-97.
Allen, W. S. (1947), “The Name of the Black Sea in Greek”, The Classical Quarterly, XLI, s. 86-88.
Allen, W. S. (1948), “Supplementary Note on the Name of the Black Sea”, The Classical Quarterly, XLII, s. 60.
Arslan, Melih (2008), “Trapezus Sikke Darpları”, Belleten, 72 (265), s. 707-746+13 Levha.
Arslan, Murat (2006), “Pontos’tan Karadeniz’e: Bir Adlandırma Ardındaki Önyargılar, Varsayımlar ve Gerçekler”, OLBA, XIV, s. 75-91.
Aydın, Mustafa (1999), “Alman Seyyah Karl Koch’un 1843 Yılına Ait Trabzon İzlenimleri”, Trabzon Tarihi Sempozyumu Bildirileri (6-8 Kasım 1998), Trabzon, s. 407-422.
Aygün, Necmettin (2002), “XVIII. Yüzyılda Trabzon’un Ticarî Yapılar”, Trabzon ve Çevresi Tarih-Dil-Edebiyat Sempozyumu 3-5 Mayıs 2001, haz. Mithat Kerim Arslan, Hikmet Öksüz, Trabzon Valiliği İl Kültür Müdürlüğü Y., Trabzon, C. I, s. 249-272.
Ayönü, Yusuf (2008), “Türkiye Selçuklu Devleti İle Trabzon İmparatorluğu Arasında Karadeniz Bölgesindeki Hâkimiyet Mücadeleleri (1204-1243)”, Tarih İncelemeleri Dergisi, C. XXIII, S. 1, s. 15-35.
Ballance, Selina (1960), “The Byzantine Churches of Trebizond”, Anatolian Studies, S. 10, Ankara, s. 141-175.
Ballance, Selina (1997), “Trabzon’daki Erken Devir Türk Yapıları”, çev. Solmaz Turunç, Bir Tutkudur Trabzon, haz. İ. Gündağ Kayaoğlu, Öner Ciravoğlu, Cüneyt Akalın, Yapı Kredi Y., İstanbul, s. 253-257.
Bennett, Julian (2011), “The Regular Roman Auxiliary Regiments Formed From The Provinces of Asia Minor”, Anatolica, XXXVII, s. 251-274.
Bilban Yalçın Asnu (2007), “Trabzon’da Erken Bizans Dönemi Mimari Plastik Eserler Üzerine Değerlendirmeler”, Karadeniz Tarihi Sempozyumu (25-26 Mayıs 2008) Bildirileri, KTÜ Yayını, I. Cilt, Trabzon, s. 41-42.
Bilgin, Mehmet (1994), ‘Trabzon Basın Tarihi’ne Katkı”, Müteferrika, 1994, 4 / Kış, s. 19-33.
Birinci, Ali (1989), “Trabzon’da Matbuat ve Neşriyat Hayatı (1865-1928)”, Trabzon Kültür ve Sanat Yıllığı, İstanbul.
Birinci, Ali (1999), “Şeyhü’l-Mebusîn Ali Naki Efendi”, Trabzon Tarihi Sempozyumu Bildirileri (6-8 Kasım 1998), Trabzon, s. 423-427.
Bostan, İdris (1999), “Karadeniz’in Dış Ticarete Kapalı Olduğu Dönemde Trabzon Limanı”, Trabzon Tarihi Sempozyumu Bildirileri (6-8 Kasım 1998), Trabzon, s. 303-307.
Braund, D. C. (1986), “The Caucasian Frontier: Myth, Exploration and the Dynamics of Imperialism” The Defence of the Roman and Byzantine East, Proceedings of a colloquium held at the Universtiy of Sheffield in April 1986, ed. P. Freeman, D. Kennedy, Part i, BAR International Series 297 (i), Oxford, s. 31-49.
Braund, D. C. (1989), “Coping with the Caucasus: Roman Responses to Local Conditions in Colchis” The Eastern Frontier of the Roman Empire, ed. D. H. French; S. Lightfoot, British Institute of Archaeology at Ankara, Monograph 11, Oxford, s. 31-43.
Bryer, Anthony A. M. (1970), “A Byzantine Family: the Gabrades c. 979-c. 1653”, University of Birmingham, Historical Journal, 12, s. 164-187.
Bryer, Anthony A. M. (1975), “Greeks and Türkmens: The Pontic Exception”, Dumbarton Oaks Papers 29, s. 113-149.
Bryer, Anthony A. M. (1991), “The Pontic Greeks before the Diaspora”, Journal of Refugee Studies, C. 4/ 4, s. 328.
Bryer, Anthony A. M. (1993), “Trabzon İmparatorluğu’nda Gemicilik”, çev. Kudret Emiroğlu, Trabzon, Trabzon İli ve İlçeleri Eğitim, Kültür ve Sosyal Yardımlaşma Vakfı, Sayı: 7, Aralık, s. 18-26.
Bulut, Aydan (2003), “Hasan Paşa Camisi ve Çevre Yapıları”, Trabzon, Trabzon İli ve İlçeleri Eğitim, Kültür ve Sosyal Yardımlaşma Vakfı, Ağustos, Sayı: 9, s. 45-48.
Ciravoğlu, Öner (1997), “Bir Kentin Belleği”, Bir Tutkudur Trabzon, haz. İ. Gündağ Kayaoğlu, Öner Ciravoğlu, Cüneyt Akalın, Yapı Kredi Y., İstanbul, s. 6-7.
Cora, Yaşar Tolga (2013), “A Muslim Great Merchant [Tüccar] Family in the Late Ottoman Empire: A Case Study of the Nemlizades, 1860-1930”, International Journal of Turkish Studies 19, no. 1/2.
Çadırcı, Musa (1998), “Tanzimat’ın Karadeniz Bölgesi’nde Uygulanması”, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Birinci Tarih Boyunca Karadeniz Kongresi Bildirileri (13-17 Ekim 1986), Samsun, s. 191-198.
Çalık, İsmet, Betül Demirtaş, Alemdar Bayraktar, Temel Türker (2012), “Yığma Taş Minarelerin Analitik ve Deneysel Yöntemlerle Güvenliğinin Belirlenmesi: Trabzon Muhittin Camii Minaresi Örneği”, Vakıflar Dergisi, 38, s. 121-139.
Çapa, Mesut (2002), “Milli Mücadele Döneminde Trabzon’da Amerikan Yardım Heyeti”, Trabzon ve Çevresi Tarih-Dil-Edebiyat Sempozyumu 3-5 Mayıs 2001, haz. Mithat Kerim Arslan, Hikmet Öksüz, Trabzon Valiliği İl Kültür Müdürlüğü Y., Trabzon, C. I, s. 705-726.
Çapa, Mesut (2012), “Trabzon Ticaret Mektebi”, Uluslararası Karadeniz İncelemeleri Dergisi, Sayı: 12, Bahar, s. 133-142.
Çapa, Mesut (2014), “Birinci Dünya Savaşı Sonrasında Kızılay Heyeti’nin Trabzon Vilayetindeki Çalışma ve Gözlemleri”, Uluslararası Karadeniz İncelemeleri Dergisi, Sayı: 17, Güz, s. 21-30.
Çelik, Şenol (2002), “15-17. Yüzyıllar Arasında Trabzon Kalesi”, Trabzon ve Çevresi Tarih-Dil-Edebiyat Sempozyumu 3-5 Mayıs 2001, haz. Mithat Kerim Arslan, Hikmet Öksüz, Trabzon Valiliği İl Kültür Müdürlüğü Y., Trabzon, C. I, s. 129-149.
Çiçek, Rahmi (2012), “Cumhuriyet Dönemi Milli İktisat Uygulamalarından Bir Örnek: Trabzon Liman İşleri İnhisarı Türk Anonim Şirketi ”, Uluslararası Karadeniz İncelemeleri Dergisi, Sayı: 11, Bahar, s. 143-168.
Çiğdem, Süleyman (2006), “Urartu Krallığı’nın Doğu Karadeniz İlişkilerinde Diauehi Ülkesinin Rolü” Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 7/1, s. 95-112.
Drews, R. (1991), “Karadeniz’de En Eski Grek Yerleşmeleri”, çev. Omer Capar, TAD, C. XV, S.: 26.
Düzenli, Halil İbrahim (2010a), “Trabzon Mahalle İsimleri 1486-2008”, Trabzon Kent Mirası Yer-Yapı-Hafıza, Tuluk, Ömer İskender, Halil İbrahim Düzenli, Klasik Y., İstanbul, s. 453-463.
Düzenli, Halil İbrahim (2010b), “Osmanlı Mimarlığını Trabzon’dan Okumak: Gülbahar Hatun ve İskender Paşa Camileri Karşılaştırması”, Trabzon Kent Mirası Yer-Yapı-Hafıza, Tuluk, Ömer İskender, Halil İbrahim Düzenli, Klasik Y., İstanbul, s. 191-204 [2010b].
Eastmond, Antony (1999), “Narratives of the Fall: Structure and Meaning in the Genesis Frieze at Hagia Sophia, Trebizond” Dumbarton Oaks Papers, No. 53, Dumbarton Oaks Research Library and Collection Washington, D. C., s. 219-236.
Emecen, Feridun (2001), “Doğu Karadeniz’de Âyânlık: Tirebolulu Kethudazâde Mehmet Emin Ağa”, Belleten, V. LXV, 242, s. 190-207.
Emir, Osman (2012), “Eski Çağda Doğu Karadeniz Bölgesinin Jeopolitik Önemi”, Karadeniz İncelemeleri Dergisi, Sayı: 13, Güz, 9-26.
Emiroğlu, Kudret (1989), “Trabzon’da Yok Olan Bir Anıt: Gürcü Kralı Solomon II’nin Türbesi”, Trabzon, Trabzon İli ve İlçeleri Eğitim, Kültür ve Sosyal Yardımlaşma Vakfı, Ankara, Aralık, Sayı: 3, s. 79-80.
Emiroğlu, Kudret (1989), “Trabzon Seyahatnameleri Bibliyografyası”, Trabzon Kültür Sanat Yıllığı ‘88-89, ed. İ. Gündağ Kayaoğlu, Mustafa Duman, M. Savaş Şatıroğlu, Trabzonlular Kültür ve Yardımlaşma Derneği, İstanbul, s. 189-218.
Emiroğlu, Kudret (1990), “1908'de Trabzon Lisesi'nde Boykot”, Trabzon, Trabzon İli ve İlçeleri Eğitim, Kültür ve Sosyal Yardımlaşma Vakfı, Ankara, Sayı: 3, s. 36-38.
Emiroğlu, Kudret (1993), “Trabzon’da II. Meşrutiyet'te Tütün Rejisiyle Mücadele”, Trabzon, Trabzon İli ve İlçeleri Eğitim Kültür ve Sosyal Yardımlaşma Vakfı, s. 34-46.
Emiroğlu, Kudret (1997), “Dünyadan Bakınca Trabzon”, Bir Tutkudur Trabzon, haz. İ. G. Kayaoğlu, Ö. Ciravoğlu, C. Akalın, YKY, İstanbul, s. 231-244.
Emiroğlu, Kudret (1998), “Trabzon Mebusu Hilmi Efendi ve Divan ve Münşeatı”, Kıyı, No: 150, Eylül, s. 18-21.
Emiroğlu, Kudret (2000), “Trabzon’da XIX. Yüzyıldan XX. Yüzyıla Kahvehane ve Kitabevi Bağlamında Toplumsal Tabakalanma, Kültür ve Siyaset”, Kebikeç İnsan Bilimleri İçin Kaynak Araştırmaları Dergisi, Sayı: 10, s. 187-222.
Emiroğlu, Kudret (2015), “İngiltere Konsolosluk Raporlarında Trabzon’da Meşrutiyet’in İlan Günleri”, Trabzon, Trabzon İli ve İlçeleri Eğitim Kültür ve Sosyal Yardımlaşma Vakfı, Ankara, Sayı: 10, s. 89-92.
Erel, Nurettin (1937), “Gırgır Suyu, Deliktaş”, İnan, Sayı: 2, Haziran, 15-16.
Esmen, E. Esin (1999), “Tanzimat’ın İdari Reformlarının Trabzon’da Uygulanması”, Trabzon Tarihi Sempozyumu Bildirileri, 6-8 Kasım 1998, Trabzon, s. 401-406.
Eyice, Semavi (1992), “Eski Erzincan'da Rum Asıllı Bir ‘Büyük Hatun’", Tarih ve Toplum, 104/Ağustos 1992, s. 98-102.
Fatsa, Mehmet (2015), “Trabzon Yöresinin İslamlaşma Süreci ve Zaviyeler”, Uluslararası Karadeniz İncelemeleri Dergisi, Sayı: 18, s. 61-74.
Foss, C. (1975), “The Persian in Asia Minor and the End Antiquity” EHR, 90/357, s. 726-727.
Gerçek, Bekir (1992), “Kıraathaneydiler Geçmişte”, Trabzon, Trabzon İli ve İlçeleri Eğitim, Kültür ve Sosyal Yardımlaşma Vakfı, Ankara, Sayı: 6, s. 100-105.
Gerçek, Bekir (2015), “Trabzonlu Mesut Hoca”, Trabzon, Trabzon İli ve İlçeleri Eğitim, Kültür ve Sosyal Yardımlaşma Vakfı, Ankara, Sayı: 10, s. 31-35.
Hamamizade İhsan (1911), “Tarih-i Osmanî Encümeni Trabzon Şubesi ve Trabzon Tarihi Meselesi”, Envar-ı Vicdan, Nüsha-i fevkalade, 88-105 Numero, 10 Teşrin-i sani, s. 12-20.
Hamamizade İhsan (1919), “Trabzon Şehrinde Kitabeler ve Tarihi Bir Vesika”, İkbal, 13 Teişrin-i sani 1335, Sayı: 533 ([Eldem] Halil Edhem, Trabzon’da Osmanlı Kitabeleri, haz. İsmail Hacıfettahoğlu, Trabzon Belediyesi, 2001, s. 15-18).
İnalcık, Halil (1998), “The Question of The Closing of The Black Sea Under The Ottomans”, Essays in Otoman History, İstanbul, s. 415-445.
İnan, Kenan (1996), “Bedestenlerin Türk Ticari Mimarisindeki Yeri ve Trabzon Bedesteni”, OTAM, Sayı 7, s. 119-133 (2. b.: Trabzon Kent Mirası Yer-Yapı-Hafıza, Tuluk, Ömer İskender, Halil İbrahim Düzenli, Klasik Y., İstanbul, 2010, s. 153-172).
İnan, Kenan (1998), “Kadı Sicillerine Göre Trabzon Şehrinin Fiziki Yapısı (1643-1656)”, Osmanlı Araştırmaları, XVIII, İstanbul, s. 161-186.
İnan, Kenan (1999), “1831 Nolu Şer’iye Siciline Göre 17. Yüzyıl Ortalarında Trabzon’da Mülk Satışları”, Türk Dünyası Araştırmaları, no: 120, s. 103-124.
İnan, Kenan (1999), “Trabzon Şer’iye Sicillerine Göre 17. Yüzyıl Ortalarında Borç-Alacak İlişkileri”, İslâmiyât, No: 4, s. 91-109.
İnan, Kenan (2004), “Trabzon’da Yönetici Yönetilen İlişkileri (1643-1656)”, Osmanlı Araştırmaları, XXIII, s. 23-60.
İnan, Kenan (2004), “Kadı Sicillerine Göre Akçaabat’ta Mülk Satışları (1648-1658)”, Akçaabat Yazıları, I, s. 105-115.
İnan, Kenan (2013a), “Kadı Sicillerine Göre 17. Yüzyıl Ortalarında Trabzon Esnafları ve Faaliyetleri”, Mahmiye-i Trabzon Mahallâtından Onyedinci Yüzyıl Ortalarında Trabzon’da Sosyal ve İktisadi Hayat, Trabzon Belediyesi Kültür Y., Trabzon, s. 57-82.
İnan, Kenan (2013b), “17. Yüzyıl Ortalarında Trabzon’da Ahiler ve Faaliyetleri”, Mahmiye-i Trabzon Mahallâtından Onyedinci Yüzyıl Ortalarında Trabzon’da Sosyal ve İktisadi Hayat, Trabzon Belediyesi Kültür Y., Trabzon, s. 83-96.
İnan, Kenan (2013c), “Kadı Sicillerine Göre Trabzon’da Beşlü Taifesi (1648-1658)”, Mahmiye-i Trabzon Mahallâtından Onyedinci Yüzyıl Ortalarında Trabzon’da Sosyal ve İktisadi Hayat, Trabzon Belediyesi Kültür Y., Trabzon, s. 235-252.
Issawi, Charles (1970), “The Tabriz-Trabzon Trade, 1830–1900: The Rise and Decline of A Route”, International Journal of Middle East Studies, I, s. 18–27.
Kakhidze, Emzar (2011), “Common and Distinguishing Features of Greek Colonisation in the Black Sea Area”, Pontika 2008 Recent Research on the Northern and Eastrern Black Sea in Ancient Times, Ewdoksia Papuci-Władyka, Michael Vickers, Jarosław Bodzek, David Braund (ed.), Bar International Series, Kraków, s. 175-178.
Kalafat, Yaşar (1999), “Trabzon Yöresi Ulucanları (Diyanet İşleri Başkanlığı Arşiv Bilgilerine Göre)”, Trabzon Tarihi Sempozyumu, Trabzon Belediyesi Kültür Y., Trabzon, s. 631-639.
Karaçavuş, Ahmet (2011), “Toplumsal Mekânın Merkezinin Değişimi Üzerine Bir Deneme: XIX. Yüzyılın İkinci Yarısında Trabzon’da Geleneksel Yaşamın Hükümsüzleşmesi”, Uluslararası Karadeniz İncelemeleri Dergisi, Sayı: 10, Bahar, s. 71-99.
Karahasanoğlu, Subutay Hikmet (1988), “Eski Trabzon’dan Bir Kitap: “Usulü İptidaî Yahut Muallimlere Rehnâme”, Trabzon, Trabzon İli ve İlçeleri Eğitim, Kültür ve Sosyal Yardımlaşma Vakfı, Ankara, Aralık, Sayı: 2, s. 77-79.
Karahasanoğlu, Subutay Hikmet (1991), “Trabzon’da Mekteb-i İdadi Tesis Edilmesiyle İlgili Sırrı Paşa’nın Bir Tahriratı”, Trabzon, Trabzon İli ve İlçeleri Eğitim, Kültür ve Sosyal Yardımlaşma Vakfı, Ankara, s. 28-34.
Karahasanoğlu, Subutay Hikmet (1992), “Salname-i Nezaret-i Maarif-i Umumiye’lere Göre 1316-1321 Hicri Yıllarında Trabzon Eğitimi”, Trabzon, Trabzon İli ve İlçeleri Eğitim, Kültür ve Sosyal Yardımlaşma Vakfı, Ankara, Aralık, Sayı: 6, s. 55-61.
Karpuz, Haşim (1983), “Trabzon’da Yok Olan Türk Devri Eserleri”, Sanat Tarihi Yıllığı, XII, s. 95-116.
Karpuz, Haşim (1989), “Trabzon’daki Türk Devri Hamamları”, Trabzon Kültür ve Sanat Yıllığı 88-89, haz. İ. Gündağ Kayaoğlu, Mustafa Duman, M. Savaş Şatıroğlu, İstanbul, s. 109-134.
Karpuz, Haşim (1990), “Trabzon’daki Kethüdazade Hacı Emin Ağa Çeşmeleri”, Trabzon, Trabzon İli ve İlçeleri Eğitim, Kültür ve Sosyal Yardımlaşma Vakfı, Ankara, Aralık, Sayı: 4, s. 83-86.
Karpuz, Haşim (1992), “Trabzon’daki Nemlizade Konağı’nda Yer Alan Kütahya Çinileri”, Trabzon, Trabzon İli ve İlçeleri Eğitim, Kültür ve Sosyal Yardımlaşma Vakfı, Ankara, Aralık, Sayı: 6, s. 62-67.
Karpuz, Haşim (1994), “Trabzon’da Yok Olan Bazı Türk Devri Yapıları”, Vakıflar Dergisi, 23, s. 145-160.
Kaya, Elmas (1999), “Trabzon İl Merkezindeki Kurtarma Kazısında Ortaya Çıkan Buluntular”, IX. Müze Kurtarma Kazıları Semineri 27-29 Nisan 1998 Antalya, Kültür Bakanlığı, Ankara, s. 312-334.
Kechriotis, Vangelis (2005), “Greek-Orthodox, Ottoman Greeks or Just Greeks? Theories of Coexistence in the Aftermath of the Young Revolution”, Académie des Science de Bulgarie Institut d’Etudes Balkaniques, No 1, p. 51-71.
Keçiş, Murat (2010), “XIII-XV. Yüzyıl Bizans Tarihçilerinin Trabzon İmparatorları Hakkında Kullandıkları İfadeler”, Uluslararası Karadeniz İncelemeleri Dergisi, Sayı: 8, Bahar, s. 9-28.
Keskinkılıç, Erdoğan (2011), “Karadeniz Bölgesindeki Azınlıklar ve Azınlık Okulları”, CIÉPO Osmanlı Öncesi ve Osmanlı Araştırmaları Uluslararası Komitesi XVII. Sempozyumu Bildirileri, Kenan İnan, Yücel Dursun (ed.), Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon, s. 665-670.
Kılıç, Ali (2002), “Osmanlıdan Günümüze Trabzon Kütüphaneleri, Trabzon ve Çevresi Tarih-Dil-Edebiyat Sempozyumu 3-5 Mayıs 2001, haz. Mithat Kerim Arslan, Hikmet Öksüz, Trabzon Valiliği İl Kültür Müdürlüğü Y., Trabzon, C. I, s. 273-278.
Kılıç, Ümit (2008), “Trabzon İskender Paşa Vakfı”, Uluslararası Karadeniz İncelemeleri Dergisi, Sayı: 4, Bahar, s. 9-27.
Köse, İsmail (2012), “İngiliz Seyyahların Günlüklerinde Gümüşhane Çevresi ve Trabzon Limanı’na Ulaşan Ticaret Yolları 1840-1900”, History Studies, V. +, I. 1, s. 359-371
Kozan, Mert (2015), “Tarihi Kaynaklar Işığında III. Yüzyılda Gotların Akdeniz’de Gerçekleştirdiği Korsanlık ve Yağma Faaliyetleri”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, C. 8, Sayı: 36, s. 357-363.
Köşklü, Zerrin (2010), “Erzurum’da Osmanlı Dönemi Hanları”, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı: 5, Bahar, s. 113-134.
Kriakidis, E. T. (1897), Biografiai ton ek Trapezuntos kai tis peri auftin horas apo tis aloseos mekris imon akmasanton logion meta skediasmatos istoriku, Atina.
Kurnaz, Mehmet (1994), ”Trabzon’da 35 Vakfa Ait Notlar”, Trabzon Fetih Yıllığı, haz. İsmail Hacıfettahoğlu, Muhittin Bal, Atlas Y. Ankara, s. 74-104.
Lordkipanidze, Guram (2010), “Sinopian Amphora and Trapezuntine Coins From Pityus”, Patabs I Production and Trade of Amphora in the Black Sea, Actes dela Table Ronde internationale de Batoumi et Trabzon, 27-29 Avril 2006, ed. Dominique Kassab Tezgör, Nino Inaishvili, Institut français d’etudes Anatoliennes Georges-Dumézil, İstanbul, Paris, s. 149-150.
Lowry, Heath W. (1975), “Trabzon’daki Yeni Cuma Camii: Nasıl ve Niçin Bu Adı Almıştır?”, Boğaziçi Üniversitesi Dergisi, C. 3, s. 103-111.
Lowry, Heath W. (1994), “Kanuni’nin Trabzon’daki İlk Yılları: Geleceğin Padişahına ve Şehre Etkileri”, çev. Kudret Emiroğlu, Trabzon, Trabzon İli ve İlçeleri Eğitim, Kültür ve Sosyal Yardımlaşma Vakfı, Ankara, Nisan, Sayı: 8, 10-12.
Millet, G. (1895), “Les monastaries et les éclies de Trébizande”, Bulletin de corresponde hellennique, S.: 19, Paris, s. 419-459.
Mitford, T. B. (1974), “Biliotti’s Excavations at Satala”, Anatolian Studies, 24, s. 221-244.
Mitford, T. B. (1997), “The Inscriptions of Satala (Armenia Minor)”, Zeitschrift für Papyrologie und Epigraphik, 111, s. 137-167.
Mitford, Tim (2000), “Thalatta, Thalatta: Xenophon’s View of the Black Sea”, Anatolian Studies, 50, British Institute, Ankara.
Moorhouse, A. C. (1940), “The Name of the Euxine Pontus”, The Classical Quarterly XXXIV, s. 123-128.
Moorhouse , A. C. (1948), “The Name of the Euxine Pontus Again”, The Classical Quarterly XLII, s. 59-60.
Oflaz, Mustafa (1992), “1 Nolu Vakfiye Kayıt Defteri’ne Göre 1842 Yılı Trabzon Merkez Vakıfları”, Akademik Yorum, Trabzon, Güz, s. 20-21.
Okay, Haşim Nezihi (1987), “Trabzon’a Doğru”, Trabzon Kültür Sanat Yıllığı, haz. İ. Gündağ Kayaoğlu, Mustafa Duman, Alaettin Bahçekapılı, İstanbul, s. 406-409.
Olbrycht, Marek Jan (2011), “Subjects and Allies: The Black Sea Empire of Mithradates VI Eupator (120-63 BC) Reconsidered”, Pontika 2008 Recent Research on the Northern and Eastrern Black Sea in Ancient Times, Ewdoksia Papuci-Władyka, Michael Vickers, Jarosław Bodzek, David Braund (ed.), Bar International Series, Kraków, s. 275-281.
Öksüz, Hikmet (1999), “Hicaz Su Yollarının (Mekke-i Mükerreme: Ayn Zebide) Tamiri İçin Trabzon ve Havalisinden Toplanan Yardımlar”, Trabzon Tarihi Sempozyumu Bildiriler 6-8 Kasım 1998, Trabzon Belediyesi Kültür Yayınları, Trabzon, s. 443-460.
Öksüz, Hikmet ve Veysel Usta, Atilla Alp Bölükbaşı (2011), Trabzon’da Spor, Trabzon.
Öksüz, Melek (2010); “Trabzon’da Dere Islahına İki Örnek: Debbağhane ve Zağnos Derelerinin Yüzyıl Önceki Hikayesi, Uluslararası Karadeniz İncelemeleri Dergisi, Sayı: 8, Bahar, s. 91-109.
Öksüz, Melek (2005), “XVIII. Yüzyılın İkinci Yarısında Trabzon’da Âyân, Eşkıya ve Göç Sorunları”, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, C. 5, Sayı: 1, s. 169-186.
Özdiş, Hamdi (2015), “Trabzon İngiliz Konsolosluk Raporlarının Kaynak Değeri Üzerine”, Trabzon, Trabzon İli ve İlçeleri Eğitim, Kültür ve Sosyal Yardımlaşma Vakfı, Ankara, Sayı 10, s. 83-88.
Özer Ahmet; Arslan Polathaneli (1989), “Halkevleri Hareketinde Bir Örnek Kuruluş: Trabzon Halkevi (1932-1951)”, Trabzon, Trabzon İli ve İlçeleri Eğitim, Kültür ve Sosyal Yardımlaşma Vakfı, Ankara, Aralık, Sayı: 3, s. 40-53.
Özer Ahmet; Arslan Polathaneli (1993), “Fotoğraflarda Kalan Zaman”, Trabzon, Trabzon İli ve İlçeleri Eğitim, Kültür ve Sosyal Yardımlaşma Vakfı, Ankara, Aralık 1993, Sayı: 7, s. 47-53.
Özsait, Mehmet (1999), “İlkçağ Tarihinde Trabzon ve Çevresi”, Trabzon Tarihi Sempozyumu (6-8 Kasım 1998), Trabzon, s. 37-45.
Özsayıner, Zübeyde Cihan (2006), “Trabzonlu Hattatlar”, CIÉPO Osmanlı Öncesi ve Osmanlı Araştırmaları Uluslararası Komitesi XVII. Sempozyumu Bildirileri, haz. Kenan İnan, Yücel Dursun, KTÜ Y., Trabzon, s. 41-44.
Öztürk, Temel (2008), XIII. Yüzyıl İlk Yarısı Trabzon Sancağı Nüfus Tespitinde Avarız ve Cizye Defterlerinin Kullanılabilirliği”, Uluslararası Karadeniz İncelemeleri Dergisi, Sayı: 5, Ocak, s. 93-112.
Öztürk, Temel (2010), “Arşiv Belgelerine Göre Trabzon’da Üçüncüoğlu Sarayı”, Trabzon Kent Mirası Yer-Yapı-Hafıza, Tuluk, Ömer İskender, Halil İbrahim Düzenli, Klasik Y., İstanbul, s. 237-264.
Polathaneli, Arslan (1988), “Geçmişten Günümüze Trabzon’daki Sinemalar”, Trabzon, Trabzon İli ve İlçeleri Eğitim, Kültür ve Sosyal Yardımlaşma Vakfı, Ankara, Aralık, Sayı: 2, s. 36-42.
Poutnikov, George A. (1991), “Trabzon Tarihinin Araştırıcısı Sergey Minstlov”, Trabzon, Trabzon İli ve İlçeleri Eğitim, Kültür ve Sosyal Yardımlaşma Vakfı, Ankara, Aralık, Sayı: 5, s. 38-39.
Prousis, Theophilus C. (2005), “Risky Business: Russian Trade in the Ottoman Empire in the Early Nineteenth Century”, Mediterranean Historical Review, C. 20, No. 2, December, s. 201-226.
Rice Talbot, David (1930), “Notice on Some Religious Buildings in the City and Vilayet of Trebizond”, Byzantion, 5, s. 47-81.
Rice, Tamara Talbot (1997), “Trabzon Ayasofya’sındaki Selçuk Üslubunda Süslemeler”, çev. Solmaz Turunç, Bir Tutkudur Trabzon, haz. İ. Gündağ Kayaoğlu, Öner Ciravoğlu, Cüneyt Akalın, Yapı Kredi Y., İstanbul, s. 71-86.
Rosenqvist, Jan Olof (2002), “Local Worshipers, Imperial Patrons: Pilgrimage to St. Eugenios of Trebizond”, Dumbarton Oaks Papers No 56, Dumbarton Oaks Reaearch Library and Collection, Washington, s. 193-212.
Sadi, Dilaver (1997), “Tarihsel Yapılarıyla Trabzon”, Bir Tutkudur Trabzon, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul, s. 87-95.
Saydam, Abdullah (2006), “Trabzon’da Halkın Kitap Sahibi Olma Düzeyi (1795-1846)”, Milli Eğitim, 170, s. 187-201.
Schulz-Beusher (1965), “Notice sur la ville de Trébisonde”, aktaran O. Lampsidu, “O Pontos kata tous Perigitas ke tous Taksidiotas eis tous Veoterous Kronous”, Archeion Pontou, XXVII, s. 3-20.
Shukurov, R. (1994), “Between Peace and Hostility: Trebizond and the Pontic Turkish periphery in the fourteenth century”, Mediterranean Historical Review, 9 (June), s. 20-72.
Shukurov, R. (1999a), “Doğu Karadeniz Bölgesi’nde Türkçe Konuşan Bizanslılar”, Trabzon Tarihi Sempozyumu 6-8 Kasım 1998 Bildiriler, çev. Kemal Çiçek, Trabzon, s. 111-121.
Shukurov, R. (1999b), “The Byzantine Turks of the Pontos”, Mesogeios 6, s. 19-29.
Shukurov, R. (2001), “Turkoman and Byzantine self-identity. Some reflections on the logic of the title-making in twelfth and thirteenth-century Anatolia”, Eastern Approaches to Byzantium, Ed. Antony Eastmond, Society for The Promotion of Byzantine Studies, Ashgate, s. 259-276.
Shukurov, R. (2010), “Şeyh Cüneyd Safevi’nin Trabzon Seferi (1456/H. 860)”, çev. Murat Keçiş, Uluslararası Karadeniz İncelemeleri Dergisi, Sayı: 9, Güz, s. 145-156.
Şaşmaz, Musa (1997), “İngiliz Konsolosu Alfred Biliotti’nin 1885’teki Raporuna Göre Trabzon Vilayetinde Eğitimin Durumu”, Tarih ve Toplum, 163/Temmuz, s. 41-53.
Şimşek, Eyyub (2013), “Kırım Savaşı’nın Trabzon Eyaleti’ne Toplumsal Etkileri”, History Studies, V. 5, I. 5, s. 273-291.
Taşdöner, Kevser (2012), “Romalı Triumvir Marcus Antonius’un Anadolu’da Siyasi Düzenlemeleri”, Tarih Araştırmaları Dergisi, C. 31, Sayı: 51, s. 209-235.
Tavşan, Cengiz; H. Emre Engin ve Erkan Aydıntan (2014), “Trabzon Bedesteni Restorasyon Uygulaması,” Vakıflar Dergisi, 42, s. 123-131.
Tozlu, Selahattin (2002), “19. Yüzyılda Sosyo-Ekonomik Bakımından Trabzon Limanı”, Trabzon ve Çevresi Tarih-Dil-Edebiyat Sempozyumu 3-5 Mayıs 2001, haz. Mithat Kerim Arslan, Hikmet Öksüz, Trabzon Valiliği İl Kültür Müdürlüğü Y., Trabzon, C. I, s. 381-397.
Tuluk, Ömer İskender (2007), “Trabzon İskender Paşa Camii: Fiziksel Gelişim Süreci Üzerine Tarihsel Bir Değerlendirme”, Uluslararası Karadeniz İncelemeleri Dergisi, Sayı: 3, Güz, s. 9-23.
Tuluk, Ömer İskender (2010), “İmaret-i Hatuniye’den Atapark’a: Trabzon’da Kamusal Alanın Dönüşümüne Erken Bir Tanıklık”, Trabzon Kent Mirası Yer-Yapı-Hafıza, Tuluk, Ömer İskender, Halil İbrahim Düzenli, Klasik Y., İstanbul, s. 121-144.
Tuluk, Ömer İskender ve Halil İbrahim Düzenli (2006), “Yitik Mirasın İzinde: Trabzon’da Osmanlı Cami ve Mescitleri (1461-1583)”, CIÉPO Osmanlı Öncesi ve Osmanlı Araştırmaları Uluslararası Komitesi XVII. Sempozyumu Bildirileri, haz. Kenan İnan, Yücel Dursun, KTÜ Y., Trabzon, s. 131-182.
Tuluk, Ömer İskender ve Halil İbrahim Düzenli (2010), “Yitik Mirasın İzinde: Trabzon’da Osmanlı Cami ve Mescitleri (1461-1583)”, Trabzon Kent Mirası Yer-Yapı-Hafıza, Tuluk, Ömer İskender, Halil İbrahim Düzenli, Klasik Y., İstanbul, s. 55-92.
Tuluk, Ömer İskender; Halil İbrahim Düzenli; Evrim Düzenli (2010); “Osmanlı’da Fetih Sonrası Dinsel Mekanı Camileştirme Anlayışı: Trabzon Örneği (1461-1665)”, Trabzon Kent Mirası Yer-Yapı-Hafıza, Tuluk, Ömer İskender, Halil İbrahim Düzenli, Klasik Y., İstanbul, 93-118.
Tuluk, Ömer İskender ve Fulya Üstün (2007), “Trabzon Bedesteni: Türk Bedesten Mimarîsindeki Yeri ve Sorunlarına İlişkin Bir Değerlendirme”, Belleten, 71 (262), s. 923-937.
Turgay, A. Üner (1982), “Trade and Merchants in Nineteenth-Century Trabzon: Elements of Ethnic Conflict”, Christians and Jews in the Otoman Empire, ed. B. Braude, B. Lewis, New York, s. 287-318.
Turgay, A. Üner (1994) “Trabzon”, Doğu Akdeniz’de Liman Kentleri (1800-1914), Ç. Keyder, Y. E. Özveren, D. Quataert (der.), çev. Gül Çağalı Güven, İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Y., s. 46-47.
Türkcan, Ergun (1986), “İngiliz Konsolosu W. Gifford Palgrave’in Raporlarına Göre 1870’te Trabzon”, Tarih ve Toplum, No: 31, Temmuz, s. 34-46.
Usta, Sebahattin; Trabzon Şeriye Sicili, No: 1827, 1631 (1041) akt. Veysel Usta, “Aya Sofya Hakkında”.
Usta, Veysel (2004), “Rus Bilimler Akademisi Heyeti Tarafından İşgal Yıllarında Trabzon’da Yapılan Çalışmalar ve Rusya’ya Götürülen Eserler”, Türk Dünyası Araştırmaları, S. 153, s. 11-24.
Usta, Veysel (2007), “Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Trabzon’da Sağlık”, Anadolu’nun İlk Tıp Gazetelerinden Hekim, Serander/Trabzon Tabip Odası Y., Trabzon, s. xix-xxxiv.
Usta, Veysel (2014), “Tanıkların Kaleminden Kurtuluştan Sonra Trabzon Şehri”, Uluslararası Karadeniz İncelemeleri Dergisi, Sayı: 17, Güz, s. 135-172.
Usta, Veysel ve Hikmet Öksüz (2014), “I. Dünya Savaşı Sırasında Rus Donanmasının Trabzon ve Çevresini Bombalaması”, Türkiyat Mecmuası, Bahar, C. 24, s. 26-51.
Uzun, Enver (2011), “Trabzon’da İran Mektebi ve Azerbaycanlı Tağı Rıfat (1890-1920)”, Trabzon Üzerine Notlar, Trabzon, s. 165-173.
Üçüncü, Uğur (2015), “Trabzon’da 10 Temmuz 1919 Cephanelik Patlaması”, Uluslararası Karadeniz İncelemeleri Dergisi, Sayı: 18, Bahar, s. 161-176.
Vasiliev, A. A. (1932), “Pero Tafur, A Spanish Travaller of the Fiftheenth century and his visit to Constantinople, Trebizond and Italy”, Byzantion VII, s. 75-122.
Vasiliev, A. A. (1941), “The Empire of Trebizond in History and Literature”, Byzantion 15, s. 316-373.
Winfield, David (1962), “A Raport Of Work Accomplished at Trabzon”, Türk Arkeoloji Dergisi, C: IX-1, 1959, s. 41. David Winfield, “Ayasofya Camii Trabzon 1962”, Türk Arkeoloji Dergisi, C: XII-1, s. 45-48.
Yazıcı, Nurcan (2008), “Trabzon Örneğinde Tanzimattan Cumhuriyete Hükümet Konağı Binaları”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, C. 1/5, s. 943-959.
Yerasimos, Stefanos (1997), “XIX. Yüzyılda Trabzon Rum Cemaati”, İ. G. Kayaoğlu, Ö. Ciravoğlu, C. Akalın (ed.) Bir Tutkudur Trabzon, İstanbul: YKY, s. 281-303.
Yıldırım, Arif (2002), “Trabzon ve Çevresi ile İlgili Dokuz Değişik Hususa Dair Notlar”, Trabzon ve Çevresi Tarih-Dil-Edebiyat Sempozyumu 3-5 Mayıs 2001, haz. Mithat Kerim Arslan, Hikmet Öksüz, Trabzon Valiliği İl Kültür Müdürlüğü Y., Trabzon, C. I, s. 31-53.
Yılmaz, Özgür (2014), “Victor Fontanier’in Trabzon Konsolosluğu (1830-1832)”, OTAM, S. 35, s. 153-195.
Yılmaz, Özgür (2015), “Dussaud Biraderlerin Trabzon Limanı İnşa Projesi (1870)”, Uluslararası Karadeniz İncelemeleri Dergisi, Sayı: 18, Bahar, s. 213-244.
Yüngül, Naci (1985), “Trabzon’daki Haznedarzade Abdullah Paşa Çeşmesi”, Vakıflar Dergisi, C. 19, s. 261-266.
Zachariadou, Elizabeth (2007), “Trabzon ve Türkler (1352-1402)”, çev. Murat Keçiş, Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi: OTAM, S. 22, s. 221-241.
Zorlu, Tülay (2011), “Trabzon Gülbahar Hatun ve Emir Mehmet Türbeleri”, Vakıflar Dergisi, 35, s. 215-233.
Kaynak:
Kudret Emiroğlu
Araştırmacı-Yazar