Horon bir tutkudur Trabzon'da... Kemençenin kıvrak sesi bir yerden yankılanmaya görsün, ya da davulun zurnanın nağmeleri işitilmeye... Başlar önce ayaklar oynamaya, sonra eller havaya kalkar... Bir sihirli alemin içinde genişler de genişler horonun halkası... Horon canlı, hızlı bir halk oyunudur. Vücudun tümünün katıldığı yegane oyundur denilebilir horona. Genelde erkek ve kadın diye horonları ayırmamakla birlikte erkek horonlarının daha sert, kadın horonu ise daha yumuşak figürlerle oynanmaktadır.
Horon dizisi iki kişiden oluşsa dahi içlerinden biri mutlaka horonbaşıdır. Horonu ya çalgıcı ya da içlerinden usta olan bir horoncu yönetir. Horoncuların coşkularını canlı tutmak, horon kurmak, aşağı almak, değişik horon düzenine geçmek için horoncubaşı farklı komutlar verir. Horoncular "yürüyürü, dik oyna, kim ula, dikkat dikkat, ha uşak ha, alaşağı, ula ula, aloğlu, kim kim kim, şaşma, horonu bozma, taktum,..." gibi horoncubaşı tarafından verilen komutların ne anlama geldiğini bilirler ve horon düzenini buna göre sürdürürler.
Düz Horon : Genellikle kadınlar tarafından davul zurna, kemençe eşliğinde oynanır.
Akçaabat Sallaması : Davul, zurna eşliğinde Akçaabat yöresinde oynanır, erkek oyunudur. Sıksara'ya geçiş öncesi bir oyundur. Ağır bir yapıya sahiptir, giderek hızlanır.
Sıksara : Trabzon halkının karakteristik yapısını simgeleyen en önemli horon türlerimizdendir. Atak, canlı vücudun bütün bölümlerinin harekete geçtiği kıvrak ve sanat gücü yüksek bir oyundur. Kemençe ile ve davul, zurna ile de oynanabilir.
Kız Horonu : Düz horondur. Hareketleri basittir. Türkü eşliğinde de oynanır. Atma türküleri meşhurdur. Oyun esnasında söylenen türküler bu oyunu ilginç kılar. Kemençe ile oynanır.
Sürmene Sallaması : Özgün ve hareketli bir oyundur. Kemençe ile oynanır. Davul ve zurna ile de oynanır. Özellikle Sürmene'de oynanan bu oyunun özel figürleri zevkle izlenir.
Bıçak Oyunu : İki kişi tarafından bıçakla oynanır. Müzik ve ritm sıksaraya çok benzer. Karşılıklı bir savaşı, mücadeleyi andıran figürleri vardır. Oyuncuların ellerindeki bıçakları çok iyi kullanmaları gerekir, yoksa oyunun heyecanı içinde birbirlerini yaralayabilirler.
Vaybeni : Genellikle Çaykara ve çevresindeki köylerde oynanır. Türküye dayalı oyundur. Atışmalı türkülerin söylendiği horonda bir tarafın söyleyecek sözü kalmayana dek devam eder.
Tarihi Zenginliklerimiz
İlimizde Kültür Bakanlığı tarafından tescillenmiş ve koruma altına alınmış 550 tarihi tescilli kültür varlığı bulunmaktadır. Bunun yanı sıra "tabiat varlığı" olarak belirlenmiş ve koruma altına alınmış bölgelerimiz de bulunmaktadır.
İl merkezi ve ilçelerde sayısız tarihi esere rastlamak mümkündür.
Bunların başlıcalarını şöyle sıralayabiliriz :
"Trabzon Kalesi, Kalepark, Yenicuma Camii, Cephanelik, Su Kemerleri, Akçakale, Ayasofya, Küçük Ayvasıl, Ortahisar Camii, Molla Nakip Camii, Kudrettin Camii, Hüsnü Göktuğ Camii, Kızlar Manastırı, Kaymaklı Manastırı, Kuştul Manastırı, Sumela Manastırı, Santa Maria Kilisesi, Gülbaharhatun Camii, İskenderpaşa Camii, Tophane Hamamı, Sekiz Direkli Hamam, Meydan Hamamı, Çeşmeler, Köprüler, Atatürk Köşkü, Memişağa Konağı, Erdoğdu Bey Camii, Musa Paşa Camii, Saraçzade Medresesi, Ortahisar Muvakkithanesi, Emir Mehmet Türbesi, Hamzapaşa Türbesi, Bedesten" Karadeniz kıyısında kurulmuş en eski kentlerden biri olan Trabzonda yukarıda kısaca isimlerini sunduğumuz eserlerin dışında her köyde ve mahallede bulunan çeşmeler, evler, köprüler bize tarihin geçmiş sevimli yüzünü yansıtmaktadır. Akçaabat Orta Mahalle, Sürmene evleri, Ortahisar mahallesindeki eski Türk evleri, konaklar bugün bile işlevlerini yürüten diğer irili ufaklı tarihi eserlerin hepsi ilimizin birer kültür ve tabiat varlığıdır.
TRABZONUN TARİHİ VE KÜLTÜREL GELİŞİMİ
Bilinen tarihi geçmişi en az 4000 yıl öncesine dayanan Trabzon, konumu nedeniyle tarihin bütün evrelerinde tüm dünyanın ilgisini çekmiş ender kentlerden biridir. Coğrafi önemi, tam bir geçiş noktasında bulunması, değişik medeniyetlere ev sahipliği yapması Trabzon'u önemli kılan etkenlerin başında gelmektedir. Böylesine köklü geçmişe sahip bir kentin kültürel hayatı da renkli olmuştur. Trabzon, bildiğimiz "kent kültürü"nü yüzyıllardan bu yana bünyesinde yaşatmaktadır. Ticari ve idari merkez olarak Trabzon'da yüzyılların ötesinden bu yana kurulu bulunan eğitim-kültür-ticaret merkezlerinin varlığı, kentin çevresiyle birlikte canlı ve süregelen bir kültürel birikime sahip olduğunun göstergesidir.
Büyük Türk Padişahı Fatih Sultan Mehmet'in, Trabzon'u 1461'de fethinden sonra daha da gelişen Trabzon'da kültür kurumlarının varlıklarına bir çok tarihi belgede rastlamamız mümkündür. Cumhuriyetin ilanından sonra Mustafa Kemal ATATÜRK'ün "Halkı zeki, üretken, girişimci ve çalışkan" olarak nitelendirdiği Trabzon'da çok gayretli çalışmalar yapılmış, eğitim ve kültür hareketlerine büyük önem verilmiştir.
Dünyaca ünlü gezginlerin ziyaret ettiği Trabzon, yüzyıllar boyunca, bütün dünyanın ilgisini çekmiştir. Ksenophon'dan, Evliya Çelebi'ye, Fallmerayer'den, Frunze'ye kadar yüzlerce seyyahın ziyaret edip, düşüncelerini tarihe birer belge olarak aktardıkları "seyahatnamelerde"ki ana buluşma noktası "gizemli doğası, coğrafi konumu, Orta Asya, Kafkasya, Uzakdoğu, Ortadoğu'nun İstanbul ve Avrupa ile ilişkisinde önemli bir ticaret ve kültür merkezi" oluşundan kaynaklanan kentin vazgeçilmezliğidir.
Fotoğraflar: TRABZON Kültür-Sanat-Yaşam Dergisi'inden Eylül-Ekim 2008 Sayı:8
Trabzon yemekleri denince akla; mısırdan, lahanadan, hamsiden, fasulyeden, patatesten, pidelerden, turşudan meydana gelen yüzlerce yemek tarifi gelir.
Trabzon mutfağı zengin bir mutfaktır. Kim sevmez karalahana çorbasını, kim istemez kıymalının, peynirlinin damakta kalan tadını. Hani derler ya hamsinin kırk çeşit yemeği yapılır Trabzon’da... Doğrudur, hamsi kışın sofraların baş tacı yazın da yaylalarda, köylerde soğuk suların başında tuzlamasıyla aranan yiyeceğidir... Hamsi denince akla Trabzon, Trabzon deyince de hamsi gelir...
Trabzon’un yemeklerinin başlıcalarını şöylece sıralayabiliriz :
Mısır sarması, etli lahana sarması, içli tava, hamsili pide, hohollu pide, pazı burmalısı, hamsili pilav, kuymak, su böreği, yufka tatlısı, laz böreği, gulya, turşu kavurması, pazı plakisi, lahana kavurması, kaygana, hamsi kuşu, mısır çorbası, ısırgan çorbası, hamsili pilav, hamsili ekmek, etli mısır sarması, Trabzon kebabı, Hamsiköy sütlacı, zumur, kaz kaldıran, hoşmeli, tomara kaygana, hamsi plaki, sütlü kabak, lapa, borani, hamsi çıtlaması, hamsi ızgara...
- Vakfımız, İnkilap sokak 18/10 Kızılay-ANKARA adresindeki daireyi satın alarak, hemşehrilerinin dinlenmeleri ve lokal olarak kullanmaları amacıyla hizmete sunmuştur.
- 1989 yılında, hemşehrilerinin katkılarıyla Necatibey Cad. No:88/3 adresindeki daire satın alınmıştır.
- Vakıf üyelerinden Av. Mahmut Bayram'ın kardeşi Yusuf Bayram tarafından Keçiören adresindeki dükkan, 1998 yılında vakfımıza bağışlanmıştır. Halen kirada olup, kira geliri burs havuzuna aktarılmakta ve yüksek öğrenim öğrencilerine burs olarak verilmektedir.
- 2004 yılında; İnkilap sok.No:18/14 Kızılay-ANKARA adresindeki gayrimenkul satın alınarak yönetim merkezi olarak kullanılmaya başlanmıştır.
- Vakfımız, 1991-2015 yılları arasında 543 yüksek öğrenim gören öğrenciye burs verilmiştir;
- Vakıf, kuruluşundan bu güne dek Trabzon Kültür ve Dayanışma Derneği ile ortak düzenlediği organizasyonla, "24 Şubat Trabzon'un Kurtuluşu"nu balo düzenleyerek kutlamaktadır.
- Trabzon Vakfı Eğitim Kültür Projesinden olan "Trabzon Vilayeti Salnameleri"nin 1.cildini Haziran 1993'te çıkartmıştır.
- TRABZON dergisini 1987-1988-1989-1990-1991-1992-1993-1994 (Kanuni Özel Sayısı) ve 2003 yıllarında dokuz sayı çıkarmıştır.
- 1996 yılında "TRABZON İLİ KIYI YÖNETİMİ" adlı kitabı yayınları arasında çıkartarak, okurlara sunmuştur.
- Trabzon Vakfı, kurucularının dışında 26.05.1990 tarihinde vakfa üye kabulüne başlamış. 2002 yılına kadar 97 üye kaydı yapılarak vakfa katılım sağlanmıştır.
- Geçmiş yıllarda Maçka/Çatak felaketi ve Trabzon'da meydana gelen sel felaketi dolayısıyla kampanyalar düzenlenerek felaketzedelere maddi katkıda bulunmuştur.
- Trabzon il ve ilçelerinde bulunan okullara, araç - gereç - kitap ve mali yardımlar yapılmıştır.
| Öğretim Yılı | Öğrenci Sayısı |
| 1991-1992 | 8 |
| 1992-1993 | 6 |
| 1993-1994 | 18 |
| 1994-1995 | 12 |
| 1995-1996 | 16 |
| 1996-1997 | 15 |
| 1997-1998 | 18 |
| 1998-1999 | 12 |
| 2002-2003 | 28 |
| 2003-2004 | 32 |
| 2005-2006 | 30 |
| 2006-2007 | 28 |
| 2007-2008 | 31 |
| 2008-2009 | 33 |
| 2009-2010 | 30 |
| 2010-2011 | 33 |
| 2011-2012 | 34 |
| 2012-2013 | 59 |
| 2013-2014 | 50 |
| 2014-2015 | 50 |
| Toplam | 543 |